تفسیر و رنج نرمال آزمایشات بیوشیمی در آزمایشگاه تخصصی کوثر
تفسیر آزمایشات بیوشیمی و رنج نرمال آنها
بیوشیمی مطالعه ی فرایندهای شیمیایی در سازوارههای زیستی است. آزمایشات بیوشیمی در جهت تشخیص بسیاری از بیماری ها موثر است و حتی برای چک آپ صحیح مکانیسم بدن درخواست می شود و بسیار از اتفاق هایی که در بدن ما رخ میدهد و ما از آن بی خبریم با آزمایشات بیوشیمی مشخص می گردد.
با توجه به اهمیت تست های بیوشیمی در این مطلب به بررسی و اهداف روتین ترین تست های بیوشیمی می پردازیم.
بخش بیوشیمی قسمت بزرگی از آزمایشگاه های بالینی را به خود اختصاص می دهد. در این بخش مایعات بیولوژیکی بدن همچون خون، ادرار، مایع مغزی نخاعی (CFS)، مایع سینوویال، مایع پریکارد و دیگر مایعات بدن مورد بررسی قرار می گیرد.
نکته ی مهم در مورد رنج نرمال
آزمایشات بیوشیمی به روش های مختلفی همچون اسپکتروفتومتری، الکتروفورز، رادیوایمونواسی، کروماتوگرافی، فیلم فتومتری، رفراکتومتری و… غیره انجام می شود. البته امروزه آزمایشات بیوشیمی به وسیله ی دستگاه های اتوآنالایزر اتوماتیک که مکانسیم عمل آنها اغلب اسکپکتروفتومتری است انجام می شود.
در مورد رنج نرمال نیز باید به این نکته توجه شود که در امور آزمایشگاهی، هیچ گاه عدد دقیقی برای یک آزمایش نمی توان در همه جا در نظر گرفت، و اعداد و ارقام آزمایش تحت تاثیر کیت و مواد آزمایش، شرایط فرد، ژنتیک، نژاد، محیط، آب و هوا، تغذیه و… قرار دارد. رنج نرمال توسط آزمایشگاه مرجع با توجه به رنج افراد سالم مورد آزمایش تعیین می شود. و در جواب آزمایش در صورتی که خارج از رنج نرمال باشد، به صورت خودکار Bold و در صورت Rechek با علامت * مشخص می شود.
نکته مهم در مورد تفاسیر
ذکر این نکته ضروری است که تفسیر جواب آزمایش حتما بایستی توسط پزشک معالج انجام شود زیرا هدف پزشک برای انجام آزمایش، طیف بسیار گسترده ای است و با توجه به شرایط بیمار درخواست می شود که ذکر تمامی تفاسیر در اینجا نمی گنجد و در این مطلب فقط کلیات و تفاسیر اولیه و کلی را بیان می کنیم.
در تفسیر جواب آزمایش باید مقادیر آزمایش با یکدیگر مقایسه شود شود و بین کارکتر های جواب آزمایش ارتباط و پیوستگی وجود دارد. که ما در این متن شایع ترین و معمول ترین تفسیر را بیان میکنیم.
FBS (mg/dL) | ||
AGE | MALE | FEMALE |
> 20 years | 70 – 115 | |
7 – 19 years | 70 – 106 | |
1 – 6 years | 74 – 127 | |
< 1 years | 36 – 99 | |
تفسیر | ||
قند خون ناشتا در بیماری های مرض قند یا دیابت افزایش پیدا می کند. این تست بین 8-10 ساعت ناشتایی نیاز دارد. سه نوع دیابت وجود دارد. دیابت نوع یک، نوع دو و دیابت بارداری برای کنترل قند خون رژیم غذایی، ورزش و در صورت تجویز پزشک دارو کمک کننده خواهد بود |
2hpp (mg/dL) | ||
Non Diabetic | < 130 | |
Diabetic | > 200 | |
تفسیر | ||
قند خون دو ساعت بعد از صرف وعده غذایی معمولا صبحانه. میزان قند خون بعد از صرف وعده غذایی به طور طبیعی افزایش میابد اما میزان این افزایش در افراد دیابتی و افراد عادی متفاوت است |
GCT (mg/dL) | |
Pregnant FEMALE | |
Non Diabetic | < 140 |
Diabetic | > 200 |
تفسیر | |
این آزمایش برای خانم های باردار بین هفته های 28-48 جهت تشخیص دیابت بارداری درخواست می شود. در این تست نیاز به ناشتایی نیست و در آن محلول گلوگز 50 گرمی نوشیده و پس از یک ساعت نمونه گیری می شود |
GTT (mg/dL) | |
Pregnant FEMALE | |
O | < 100 |
1hr | < 190 |
2hr | < 165 |
3hr | < 145 |
تفسیر | |
این آزمایش برای خانم های باردار بین هفته های 28-48 جهت تشخیص دیابت بارداری درخواست می شود. در این تست بین 8-10 ساعت ناشتایی نیاز است. خانم باردار میبایست 3 تا 4 بار نمونه گیری شود. ابتدا قند خون ناشتا و سپس پس از میل کردن محلول گلوگز 75 گرم، نمونه گیری یک ساعت بعد و دو ساعت بعد و بعضا 3 ساعت بعد انجام می شود. این آزمایش نیز جهت غربالگری دیابت بارداری می باشد. البته لازم به ذکر است این تست برای کودکان در شرایط خاص نیز درخواست می شود |
TG (mg/dL) | |
Desirable | < 200 |
Moderate Risk | 200 – 400 |
High Risk | > 400 |
تفسیر | |
این آزمایش برای سنجش میزان ترگلیسرید خون انجام می شود. و برای این آزمایش 12-14 ساعت ناشتایی ضروری است. هر چه میزان این چربی بیشتر باشد خطر ابتلا به بیماری های عروقی بیشتر می شود. با رژیم، ورزش و دارو با تجویز پزشک می توان میزان این چربی را به میزان مطلوب نزدیک کرد |
Chol Total (mg/dL) | |
Desirable | < 200 |
Borderline | 200 – 240 |
High Risk | > 240 |
تفسیر | |
این آزمایش برای سنجش میزان کلسترول خون انجام می شود. و برای این آزمایش ناشتایی نیاز نیست. هر چه میزان این چربی بیشتر باشد خطر ابتلا به بیماری های عروقی بیشتر می شود. با رژیم، ورزش و دارو با تجویز پزشک می توان میزان این چربی را به میزان مطلوب نزدیک کرد |
HDL (mg/dl) | |
Desirable | > 35 |
Moderate Risk | 25 – 34 |
High Risk | < 25 |
تفسیر | |
این آزمایش برای سنجش میزان لیپوپروتئین با وزن مولکولی بالا انجام می شود که به آن کلسترل خوب می گویند زیرا عمل برداشت کلسترل را از بافت به را عهده دار است. کاهش سطح این لیپوپروتئین خطر ابتلا به بیماری های قبلی و عروقی را افزایش میدهد. |
LDL (mg/dL) | |
Desirable | < 100 |
Low Risk | 100 – 129 |
Moderate Risk | 130 – 159 |
High Risk | > 160 |
تفسیر | |
این آزمایش برای سنجش میزان لیپوپروتئین با وزن مولکولی کم انجام می شود که به آن کلسترل بد می گویند زیرا نقش انتقال کلسترول به درون نسوج را عهده دار است. افزایش میزان این نوع لیپوپروتئین خطر ابتلا به بیماری های قبلی و عروقی را افزایش میدهد. |
Urea (mg/dL) | |
Normal | 13 -51 |
تفسیر | |
این آزمایش برای سنجش میزان اوره خون انجام می شود. سطح اوره نشان دهنده ی تعادل بین تولید و دفع آن است. اوره عمدتا از کلیه دفع می گردد. در بیماری های سیروز شدید و یا هپاتیت شدید که عملکرد کبد مختل می شود و یا مشکلات کلیوی شاهد افزایش اوره خواهیم بود. پس با ستجش اوره عملکرد کلیه و کبد را میتوان ارزیابی کرد |
Creatine (mg/dL) | |
Serum | 1.4-1.7 |
Urine Male | 1000-2000 mg/24hr |
Urine Female | 800-1800 mg/24hr |
تفسیر | |
کراتینین یکی از موادی است که کلیه ها به طور طبیعی از بدن دفع می کنند. پزشکان سطح کراتینین را در خون و ادرار برای بررسی عملکرد کلیه اندازه گیری می کنند. سطح بالای کراتینین ممکن است نشان دهنده ی آسیب به کلیه و عدم عملکرد صحیح آن باشد |
SGOT (AST) (U/L) | |
Male | <37 |
Female | <31 |
تفسیر | |
تست SGOT برای تشخیص صدمه به کبد یا بیماری کبد کمک کند. وقتی سلولهای کبدی صدمه ببینند، SGOT در جریان خون نشت میکند، که سطح این آنزیم را در خون شما بالا میبرد. علل افزایش این آنزیم عبارتند از: هپاتیت سیروز کبدی صدمه ایجاد شده به کبد بوسیله الکل صدمه به کبد بر اثر دارو ورزش سنگین |
SGPT (ALT) (U/L) | |
Male | <41 |
Female | <31 |
تفسیر | |
تست SGPT برای تشخیص صدمه به کبد یا بیماری کبد کمک کند. وقتی سلولهای کبدی صدمه ببینند، SGPT در جریان خون نشت میکند، که سطح این آنزیم را در خون شما بالا میبرد. علل افزایش این آنزیم عبارتند از: هپاتیت سیروز کبدی صدمه ایجاد شده به کبد بوسیله الکل صدمه به کبد بر اثر دارو ورزش سنگین |
Alkaline Phosphatase (IU/L) | |
Male | 80-306 |
Female | 64-306 |
Chidren | 80-1200 |
تفسیر | |
آلکالاین فسفاتاز آنزیمی است که در بافت های مختلف سراسر بدن از جمله کبد، استخوان، کلیه، روده و در جفت زنان باردار یافت می شود. به علت اینکه یکی از ایزوآنزیم آلکالاین فسفاتاز روده ای است 8 ساعت ناشتایی پیشنهاد می شود. این تست برای تشخیص وجود اختلال کبد یا استخوان درخواست می شود. |
Uric Acid (mg/dL) | |
Male | 3.5-8.2 |
Female | 64-306 |
تفسیر | |
اسید اوریک به دلیل شکست نرمال سلول ها و از غذایی که می خورید، بوجود می آید. بیشتر اسید اوریک توسط کلیه ها از بدن به صورت ادرار دفع می شود. مقدار اندکی نیز در مدفوع دفع می شود. اگر تولید اسید اوریک افزایش یابد یا کلیه ها نتوانند آن را دفع کنند، مقدار اسید اوریک در خون افزایش می یابد. مقادیر بالا ی اسید اوریک می تواند منجر به ایجاد کریستال های سخت در مفاصل شود. به این حالت نقرس گفته می شود علت انجام: تشخیص نقرس تشخیص علت سنگ های کلیوی کنترل دارو های نقرس |
Bilirubin (mg/dL) | ||
Age | Total | Direct |
Adult | 0.1-1.2 | 0.1-0.4 |
1 Day | 2.0-0.6 | – |
2 Days | 6.0-10 | – |
3-5 Days | 4.0-0.8 | – |
تفسیر | ||
بیلی روبین یک رنگدانه زرد است که در خون و مدفوع افراد است. گاهی اوقات کبد نمی تواند بیلی روبین را در بدن دفع کند که به علت اضافه شدن بیلی روبین، انسداد یا التهاب یا ضعف کبد باشد. هنگامی که بدن شما بیش از حد بیلی روبین دارد پوست شما زرد (یرقان) خواهد شد. بیلی روبین به دو صورت مستقیم (کونژوگه) و توتال وجود دارد. |
آزمایشگاه تخصصی پاتوبیولوژی کوثر، تحت نظر دکتر علی آیت اللهی، متخصص پاتولوژی آناتومیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف، در زمینه های پاتولوژی، ژنتیک و بالینی را تحت پوشش قرار می دهد. (طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان)
همچنین مشاوره ژنتیک به صورت رایگان در این مرکز توسط متخصصین ارائه می گردد.
آدرس: مشهد – بلوار کوثر – بین کوثر 2 و 4 – ساختمان پزشکان فارابی – طبقه منفی یک
شماره تماس: 051-38840404 و 051-38820202 و 09028840404