سرطان تیروئید؛ علت، علائم، تشخیص و درمان سرطان تیروئید

سرطان تیروئید چیست؟

سرطان تیرویید (Thyroid Cancer) مانند دیگر انواع سرطان‌ها ناشی از رشد بی‌رویه سلول‌هاست. به این معنی که سلول‌ها داخل غده تیرویید شروع به رشد می‌کنند و به سرعت تقسیم می‌شوند. بدین ترتیب تومورهایی سرطانی در بافت تیرویید ایجاد می‌شود.

این بیماری بیشتر در بین جوانان و افراد میانسال شایع است. نرخ ابتلا به این سرطان در زنان بیشتر از مردان است. در صورت پیگیری به موقع، در اکثر مواقع سرطان به طور کامل از بین می‌رود.

یکی از خاصیت‌های مهم سلول‌های سرطانی در تیرویید این است که ید را به شدت جذب می‌کنند. متخصصان غدد از این موضوع برای تشخیص سرطانی شدن سلول‌های تیروئیدی و نیز بدخیم یا خوش‌خیم بودن ندول‌های تیروئیدی استفاده می‌کنند.

خوشبختانه کشور ما به لحاظ درمان سرطان تیروئید در وضعیت بسیار خوبی قرار دارد؛ به طوری که می‌توانیم به جرأت بگوییم که اغلب سرطان‌های تیرویید به طور کامل قابل درمان هستند.

علائم

بیشتر اوقات بیماران، این سرطان را کاملا تصادفی کشف می‌کنند. ولی به طور کلی اگر بخواهیم به چند نمونه از نشانه‌های سرطان تیرویید اشاره کنیم می‌توانیم نکات زیر را ذکر کنیم:

• احساس اینکه چیزی در گلو گیر کرده. (این علامت یعنی توده موجود در تیروئید در حال بزرگ شدن است.)
• احساس مشکل در بلع آب دهان یا بلع مواد غذایی
• خشن شدن ناگهانی صدا. (این موضوع نشانه درگیری توده موجود در تیروئید با تارهای صوتی است.)
• سرفه‌های مکرر و بدون علت

در مورد علائم توجه داشته باشید که متاسفانه بیشتر افراد به خشن شدن ناگهانی صدای خود توجه نمی‌کنند و آن را به پای باقی ماندن عفونت ناشی از سرماخوردگی یا سینوزیت یا یک گرفتگی صدای معمولی در گلویشان می‌گذارند.

همچنین توجه داشته باشید که سرفه‌های ناشی از سرطان تیروئید عفونی نیستند؛ بنابراین با تب و خلط همراه نیستند.

آیا سرطان تیروئید درد دارد؟

اگر بیمار خوش‌شانس باشد؛ سرطان تیروئید می‌تواند با درد خودش را نشان دهد. این دسته از بیماران مدتی بدون علت خاصی مثل عفونت، سرماخوردگی یا دردهای مکانیکی، احساس درد در ناحیه گردن دارند.

ممکن است توده به وجود آمده در تیروئید به مجاری هوایی فشار بیاورد و بیمار را با مشکلات تنفسی مواجه کند. در چنین شرایطی، فرد گاه گاهی احساس تنگی نفس شدید می‌کند. معمولا هنگام صحبت کردن یا غذا خوردن که ناحیه گردن درگیر است؛ این حالت دیده می‌شود.

انواع سرطان تیروئید

سرطان پاپیلاری تیروئید

از سلول‌های فولیکولار آغاز می‌شود و خوشبختانه رشد کندی دارد. حدود ۷۵ درصد سرطان‌های تیروئید از نوع سرطان پاپیلاری هستند. در صورت تشخیص زودهنگام، بیشتر مبتلایان به این نوع سرطان تیروئید را می‌توان با موفقیت کامل درمان کرد.

سرطان فولیکولار

سرعت رشد سلول‌ها اندکی از نوع پاپیلاری بیشتر است. حدود ۱۵ درصد کل موارد ابتلا به سرطان تیروئید را تشکیل می‌دهد.

سرطان مدولاری

این نوع سرطان از سلول‌های سی (C) که به طور طبیعی گروهی از سلول‌های موجود در تیروئید را تشکیل می‌دهند، منشا می‌گیرد. حدود ۳ درصد کل موارد ابتلا به سرطان تیروئید را تشکیل می‌دهد.

سرطان آناپلاستیک

از سلول‌های فولیکولار که جز سلول‌های بسیار مهم و اصلی تیروئید هستند، آغاز می‌شود. این نوع سلول‌های سرطانی، سرعت رشد بسیار زیادی دارند و اغلب به نقاط دیگر منتقل می‌شوند. بین همه انواع سرطان تیروئید که معرفی کردیم، درمان این نوع، دشوارتر هست و موفقیت چندانی در درمان آن حاصل نمی‌شود. خوشبختانه شیوع سرطان آناپلاستیک نیز چندان زیاد نیست.

از کجا بفهمیم مبتلا هستیم؟

به طور کلی احساس برآمدگی در گلو اغلب نشان‌دهنده‌ وجود مشکلی در تیروئید است. هر چند نباید افراد نسبت به این موضوع نگران شوند. بزرگ شدن تیروئید ممکن است دلایل بسیار گسترده‌ای همچون: گریوز، هاشیموتو، تیروئیدیت، کم‌کاری تیروئید، وجود ندول و … داشته باشد. در کنار این دلایل، سرطانی شدن سلول‌های تیروئید نیز می‌توانند از گزینه‌های مطرح باشند.

سرطان تیروئید چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک متخصص بعد از معاینه برای قطعی کردن تشخیص خود، از پاراکلینیک استفاده می‌کند و درخواست CBC (آزمایش خون)، سونوگرافی تیروئید، آزمایش ایزوتوپ، عکس‌برداری CT یا MRI از ناحیه گلو برای بیمار می‌دهد.

آیا این بیماری درمان دارد؟

همان‌طور که در ابتدای این مطلب گفتیم خوشبختانه این سرطان یک سرطان بسیار خوش‌خیم است که در اکثر موارد پاسخ خوبی به درمان نشان می‌دهد.

معمول‌ترین روش درمان در سرطان تیرویید، عمل جراحی یا تیروئیدکتومی است که در طی این عمل (total thyroidectomy) کل تیرویید برداشته می‌شود.

آیا سرطان تیروئید نیاز به شیمی درمانی دارد؟

شیمی‌درمانی نیز برای درمان این سرطان  استفاده می‌شود. اما استفاده از آن بیشتر برای درمان نوع سرطان آناپلاستیک مطرح است. البته گاهی از این روش برای کاهش علائم سرطان مدولاری یا دیگر انواع سرطان تیرویید استفاده می‌شود.

این بیماری در چه افرادی بیشتر دیده می‌شود؟

• جوانان و افراد میانسال
• افرادی که در کودکی در معرض رادیاسیون قرار گرفته‌اند
• افرادی که بیماری زمینه‌ای تیروئید، مثل هاشیموتو یا گریوز و… دارند.

آزمایشگاه تخصصی پاتوبیولوژی کوثر، مفتخر به اخذ ایزو 15189، ایزو 10002 و ایزو 9001 انگلستان، تحت نظر دکتر علی آیت اللهی، متخصص پاتولوژی آناتومیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف، در زمینه های پاتولوژی، ژنتیک و بالینی را تحت پوشش قرار می دهد. (طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان) همچنین مشاوره ژنتیک به صورت رایگان در این مرکز توسط متخصصین ارائه می گردد.

آدرس: مشهد –وکیل آباد – بلوار کوثر – بین کوثر 2 و 4 – ساختمان پزشکان فارابی – طبقه منفی یک شماره تماس: 051-38840404 و 051-38820202 و 09028840404