آزمایش t4 در حقیقت حالت خاصی از آزمایش غده تیروئید است. زیرا غده تیروئید هورمونی به نام تیروکسین تولید می کند که به نام T4 شناخته می شود. این هورمون در چندین عملکرد بدن مانند رشد و متابولیسم نقش به سزایی دارد. برای انجام آزمایش تیروئید در خانه اینجا کلیک کنید
برخی از T4های موجود به صورت T4 آزاد هستند. این بدان معنا است که به پروتئین های موجود در خون متصل نشده است. این T4 ها همان نوعی هستند که در بدن و بافت ها مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال عمده T4های موجود در جریان خون به پروتئین اتصال دارند.
از آنجا که T4 در دو شکل در بدن موجود است، دو نوع آزمایش t4 وجود دارد: یکی تست T4 کل و دیگری تست T4 آزاد.
- آزمایش t4 کل میزان T4 متصل به پروتئین را همراه با همه T4های آزاد اندازه گیری می کند.
- آزمایش t4 آزاد تنها T4 آزاد خون را می سنجد.
از آنجا که T4 آزاد همان چیزی است که در بدن مورد استفاده قرار می گیرد، معمولاً ترجیح داده می شود به جای آزمایش t4 کل، آزمایش T4 آزاد انجام شود.
چرا پزشکان درخواست انجام آزمایش T4 را می‌دهند؟
اگر آزمایش هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) نتایج غیر طبیعی داشته باشد، ممکن است پزشک آزمایش t4 را تجویز کند. آزمایش T4 به پزشک کمک می کند نوع مشکلی که تیروئید را تحت تأثیر قرار داده است را تشخیص دهد.
شماری از اختلالات مؤثر بر عملکرد تیروئید عبارتند از:
- پرکاری تیروئید
- کم کاری تیروئید
- کم کاری غده هیپوفیز
در صورت وجود علائمی مانند موارد زیر، پزشک ممکن است نسبت به یکی از این بیماری ها شک کند:
- مشکلات چشم، مانند خشکی، سوزش، پف کردگی و برجستگی چشم
- خشکی یا پف کردگی پوست
- ریزش مو
- لرزش دست
- تغییرات ضربان قلب
- تغییرات فشار خون
البته ممکن است علائم عمومی‌تری مانند موارد زیر را نیز تجربه کنید:
- تغییر وزن
- مشکل در خوابیدن یا بی خوابی
- اضطراب
- خستگی و ضعف
- عدم تحمل سرما
- حساسیت به نور
- بی نظمی قاعدگی
گاهی اوقات ممکن است دکتر متخصص غدد بعد از انجام آزمایش T4، آزمایش تیروئیدی دیگری (مانند T3 یا TSH) نیز تجویز کند.
TSH یا هورمون محرک تیروئید از غده هیپوفیز ترشح می شود. این هورمون تیروئید را برای ترشح T3 و T4 تحریک می کند. انجام یک یا دو آزمایش دیگر می تواند به پزشک کمک کند مشکل تیروئید شما را بهتر بشناسد.
در برخی موارد ممکن است پزشک برای ارزیابی اینکه آیا اختلال تیروئیدی تشخیص داده شده در حال بهبودی است یا خیر، نسبت به انجام یک یا چند مورد از این آزمایش‌ها اقدام کند.
نحوه آماده سازی برای آزمایش T4 چگونه است؟
مصرف برخی از داروها میزان T4، به ویژه T4 کل، را تحت تأثیر قرار می دهند. از این رو مهم است پزشک را از داروهایی که مصرف می کنید مطلع سازید. برای اطمینان از دقیق بودن نتایج لازم است به صورت موقت مصرف برخی داروها را پیش از آزمایش قطع کنید. همچنین لازم است در صورت باردار بودن پزشک را از این موضوع مطلع سازید.
داروهایی که می توانند سطح T4 را تحت تأثیر قرار دهند شامل موارد زیر هستند:
- داروهای محتوی هورمون مانند آندروژن، استروژن و قرص های جلوگیری از بارداری
- داروهای مؤثر بر تیروئید یا داروهایی که به منظور درمان بیماری‌های تیروئیدی طراحی شده اند.
- برخی از داروهای مربوط به درمان سرطان
- استروئیدها
این موارد تنها داروهایی نیستند که قادرند نتایج را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین بهتر است مطمئن شوید تمام داروها و همچنین مکمل های گیاهی که مصرف می کنید را به پزشک خود اطلاع داده‌اید.
آزمایش T4 چگونه انجام می شود؟
این آزمایش نیز مانند سایر انواع آزمایش خون است. به این ترتیب که یک ارائه دهنده خدمات بهداشتی خون را در یک تیوب یا ویال جمع می کند و برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستد.
نتایج معمول آزمایش T4 کل در بزرگسالان معمولاً حدود ۵.۰ تا ۱۲.۰ میکروگرم در دسی لیتر (μg / dL) است. این میزان در کودکان براساس سن متفاوت است. برای اطمینان بیشتر بهتر است با پزشک خود در مورد حدود طبیعی قابل قبول برای کودکتان صحبت کنید. همچنین ممکن است تفاوت هایی میان آزمایشگاه ها وجود داشته باشد.
نتایج معمول آزمایش T4 آزاد در بزرگسالان عموماً ۰.۸ تا ۱.۸ نانوگرم در دسی لیتر (ng / dL) است. مشابه T4 کل در بزرگسالان، T4 آزاد نیز در کودکان بسته به سن متفاوت است.
مانند هر نتیجه دیگری، در صورتی که نتایج فراتر از حد مورد انتظار شد، با پزشک متخصص غدد و متابولیسم در مورد اینکه نتایج ممکن است چه ارتباطی با وضعیت سلامتی شخصی شما داشته باشد، صحبت کنید.
از آنجا که T4 تنها هورمون دخیل در عملکرد تیروئید نیست، طبیعی بودن نتیجه این آزمایش هنوز هم می تواند به معنی وجود مشکل تیروئیدی باشد. به عنوان مثال، نتایج T4 ممکن است در محدوده طبیعی قرار گیرد، اما نتایج T3 ممکن است غیر طبیعی باشد. این امر به ویژه در موارد پرکاری تیروئید صادق است.
غیر طبیعی بودن نتایج آزمایش T4 به چه معناست؟
غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش T4 به تنهایی ممکن است اطلاعات کافی در مورد شناسایی یا تشخیص بیماری در اختیار پزشک قرار ندهد. همچنین ممکن است لازم باشد نتایج مربوط به سطح T3 و TSH را برای دید جامع تر در نظر بگیرند.
بارداری نیز می تواند سطح T4 را تحت تأثیر قرار دهد. در صورتی که سطح T4 شما غیرطبیعی است اما باردار هم هستید، پزشک ممکن است آزمایش دیگری را نیز برای شما تجویز کند.
۱) بالا بودن نتیجه آزمایش T4
بالا بودن سطح T4 می تواند نشان دهنده پرکاری تیروئید باشد. علاوه بر این ممکن است نشان دهنده اختلالات تیروئیدی دیگر مانند تیروئیدیت یا گواتر مولتی نودولار سمی نیز باشد.
سایر علل غیر طبیعی بودن نتایج می تواند شامل موارد زیر باشد:
- بالا بودن پروتئین در خون
- ید بیش از حد
- مصرف بیش از حد داروهای جایگزین تیروئید
- بیماری تروفوبلاستیک (مجموعه ای از تومورهای نادر همراه با بارداری)
- تومورهای ناشی از سلول های زایا
ید بیش از حد می تواند سطح T4 شما را افزایش دهد. از آنجا که مواد مربوط به اشعه ایکس ممکن است شامل ید باشند، تصویر برداری که اخیرا با ماده حاجب انجام شده است نیز می تواند نتایج آزمایش T4 شما را بالا ببرد.
۲) پایین بودن نتیجه آزمایش T4
پایین بودن غیر طبیعی سطح T4 می تواند نشان دهنده موارد زیر باشد:
- مشکلات تغذیه ای مانند ناشتا بودن، سوء تغذیه یا کمبود ید
- داروهایی که سطح پروتئین را تحت تأثیر قرار می دهند
- کم کاری تیروئید
- بیماری های مربوط به هیپوفیز
آیا انجام آزمایش T4 خطری دارد؟
آزمایش T4 خطر خاصی ندارد. خطراتی که وجود دارد شامل همان هایی است که در زمان خون گیری وجود دارد. بنابراین در موارد نادر ممکن است عارضه ای مانند موارد زیر را تجربه کنید:
- ملتهب شدن ورید
- عفونت
- خون ریزی بیش از حد
عموماً ممکن است در هنگام خونگیری احساس درد یا ناراحتی داشته باشید. همچنین ممکن است پس از خارج کردن سوزن اندکی خونریزی داشته باشید. یا ممکن است در اطراف محل ورود سوزن کبودی کوچکی ایجاد شود.
مزایای انجام آزمایش T4
آزمایش T4، آزمایس خونی است که به پزشک کمک می کند مشکلات مربوط به تیروئید را تشخیص دهد. این رویکرد روشی کم خطر است که اغلب همراه با آزمایش خونی دیگر، مانند آزمایش T3 و آزمایش TSH انجام می شود.
در صورتی که در حال آماده شدن برای آزمایش T4 هستید، مطمئن شوید پزشک خود را از تمام داروها و مکمل هایی که مصرف می کنید و بارداری خود مطلع کرده اید. با این کار دقت تفسیر نتایج آزمون تضمین می شود.
آزمایشگاه تخصصی پاتوبیولوژی کوثر، مفتخر به اخذ ایزو 15189، ایزو 10002 و ایزو 9001 اتحادیه اروپا، تحت نظر دکتر علی آیت اللهی، متخصص پاتولوژی آناتومیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف، در زمینه های پاتولوژی، ژنتیک و بالینی را تحت پوشش قرار می دهد. (طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان) همچنین مشاوره ژنتیک به صورت رایگان در این مرکز توسط متخصصین ارائه می گردد.
آدرس: مشهد –وکیل آباد – بلوار کوثر – بین کوثر 2 و 4 – ساختمان پزشکان فارابی – طبقه منفی یک شماره تماس: 051-38840404 و 051-38820202 و 09028840404
