شاید شما نیز بارها دچار کمردرد خفیف، درد زانو، کشیدگی عضلات، آرتروز، سردردهای ضربان‌دار یا دردهای دیگری شده باشید. دردهای مزمن افراد بسیاری را در جهان آزار می‌دهند. یکی از داروهای مؤثر و پرکاربرد برای تسکین درد و التهاب، قرص ناپروکسن است. ناپروکسن از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) به شمار می‌رود. این دارو هورمون‌هایی را کاهش می‌دهد که موجب التهاب و درد در بدن می‌شوند. در ادامه، درمورد قرص ناپروکسن، شکل‌های دارویی دیگر، انواع ناپروکسن و نحوهٔ مصرف آن شرح می‌دهیم، عوارض جانبی و تداخل‌های دارویی آن را برمی‌شماریم و درمورد خطرات مصرف آن در دوران بارداری و عوارضی که می‌تواند برای دستگاه گوارش و سیستم قلب و عروق ایجاد کند، توضیح می‌دهیم. با ما همراه باشید.
جمعیت قابل‌توجهی از مردم جهان از دردهای مزمن (یعنی دردهایی که بیش از ۳ ماه ادامه پیدا می‌کنند) رنج می‌برند. مثلا در آمریکا، تعداد کسانی که با دردهای مزمن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، بیشتر از مجموع افرادی است که به دیابت، بیماری‌های قلبی و سرطان مبتلا هستند. بسیاری از افراد برای رهایی از درد و تب از داروهایی استفاده می‌کنند که در دستهٔ داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) قرار می‌گیرند. بنابراین داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی از گروه‌های دارویی رایج و پرکاربرد در جهان به شمار می‌روند. ناپروکسن نیز یکی از همین داروهاست که از آن برای درمان درد یا التهاب ناشی از بیماری‌هایی مانند آرتروز، اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات (ankylosing spondylitis)، تاندونیت (التهاب تاندونِ همراه با پارگی‌های میکروسکوپی)، بورسیت (bursitis)، نقرس و دردهای قاعدگی استفاده می‌شود. برای درمان دردهای حاد ناشی از سایر بیماری‌هایی که در اینجا بیان نشده است نیز می‌توان از ناپروکسن استفاده کرد.
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی فرمولاسیون‌های گوناگونی دارند و برخی از آنها فقط با تجویز پزشک تهیه می‌شود و برخی دیگر را نیز می‌توان بدون نسخه از داروخانه‌ها تهیه کرد. این داروها با مهار آنزیم سیکلواکسیژناز (cyclooxygenase، از مهم‌ترین آنزیم‌های ساختاری در تولید میانجی‌های التهابی بدن) و کاهش تولید پروستاگلاندین (prostaglandin) موجب تسکین التهاب و درد می‌شوند. به‌عبارت دیگر، این داروها موجب مسدود شدن سازوکار درد می‌شوند. البته برای استفادهٔ مؤثر و بی‌خطر از محصولات ناپروکسن باید به هشدارهای مهم مربوط به این دارو نیز توجه داشته باشیم.
انواع ناپروکسن
ناپروکسن به دو شکلِ ناپروکسن پایه (base naproxen) و ناپروکسن سدیم (naproxen sodium) وجود دارد. هر دو نوع ناپروکسن به یک شکل در تسکین درد عمل می‌کنند. البته ناپروکسن پایه بر مبنای میلی‌گرم در میلی‌گرم، اندکی قوی‌تر از ناپروکسن سدیم است. یعنی ۲۲۰، ۲۷۵ یا ۵۵۰ میلی‌گرم ناپروکسن سدیم، به‌ترتیب با ۲۰۰، ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی‌گرم ناپروکسن پایه برابر است. البته نیازی نیست که نگران این تفاوت و تبدیل مقادیر باشید، زیرا این تفاوت‌های اندک در زمان تعیین دوزها در نظر گرفته می‌شود.
شما می‌توانید ناپروکسن را به شکل‌های گوناگونی مصرف کنید:
- خوراکی به‌شکل قرص یا شربت (مخلوطی از ذرات معلق جامد در مایع)؛
- شیاف.
قرص ناپروکسن انواع مختلفی دارد:
- با فرمولاسیون آهسته‌رهش (extended-release)؛
- دارای پوشش روده‌ای (enteric coating، داروهای دارای پوشش روده‌ای تحت‌تأثیر محیط اسیدی معده قرار نمی‌گیرند و در محیط قلیایی روده باز و جذب می‌شوند)؛
- در ترکیب با مهارکنندهٔ پمپ پروتون (proton pump inhibitor) (برای محافظت از معده)؛
- همراه با داروی ضداحتقان (decongestant) (برای تسکین فشار سینوسی)؛
- در ترکیب با داروهای آنتی‌میگرن یا ضدمیگرن (antimigraine) مانند سوماتریپتان (sumatriptan).
قرص ناپروکسن آهسته‌رهش (extended-release) با سرعت کمتری اثر می‌کنند و فقط برای درمان بیماری‌های مزمنی مانند آرتروز یا اسپوندیلیت آنکیلوزان استفاده می‌شوند. این داروها به‌اندازهٔ کافی سریع عمل نمی‌کنند و بنابراین نمی‌توان از آنها برای درمان دردهای حاد و شدید استفاده کرد.
نام‌های تجاری رایج ناپروکسن
نام‌های رایج ناپروکسن سدیمِ بدون نیاز به نسخه عبارت‌اند از:
- Aleve
- Pamprin All Day
- Midol Extended Relief – در ترکیب با داروی ضداحتقان (decongestant)
- Aleve-D Sinus & Cold (ناپروکسن سدیم و سودوافدرین (pseudoephedrine)
نام‌های رایج ناپروکسن سدیم که فقط با تجویز پزشک تهیه می‌شوند، عبارت‌اند از:
- آناپروکس (Anaprox)، آناپروکس دی‌اس (Anaprox DS)
- ناپرلان (Naprelan)
نام‌های رایج ناپروکسن پایه که فقط با تجویز پزشک تهیه می‌شوند، عبارت‌اند از:
- EC-Naprosyn
- Naprosyn
دیگر نام‌های تجاری ناپروکسن شامل موارد زیر است:
- ویمووو (Vimovo) (ترکیبی از اسموپرازول (esomeprazole) و ناپروکسن) که در محافظت در برابر زخم‌ها مؤثر است.
- Treximet (ترکیبی از ناپروکسن سدیم و سوماتریپتان (sumatriptan)) که برای سردردهای میگرنی حاد استفاده می‌شود.
آزمایشگاه تخصصی پاتوبیولوژی کوثر، مفتخر به اخذ ایزو 15189، ایزو 10002 و ایزو 9001 اتحادیه اروپا، تحت نظر دکتر علی آیت اللهی، متخصص پاتولوژی آناتومیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف، در زمینه های پاتولوژی، ژنتیک و بالینی را تحت پوشش قرار می دهد. (طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان) همچنین مشاوره ژنتیک به صورت رایگان در این مرکز توسط متخصصین ارائه می گردد.
آدرس: مشهد –وکیل آباد – بلوار کوثر – بین کوثر 2 و 4 – ساختمان پزشکان فارابی – طبقه منفی یک شماره تماس: 051-38840404 و 051-38820202 و 09028840404
