علائم تنگی نفس چیست؟

علائم تنگی نفس چیست؟

در هنگام نفس تنگی، ممکن است احساس کنید نمی‌توانید هوای کافی به ریه‌های خود وارد کنید یا نمی‌توانید این کار را به اندازه کافی سریع انجام دهید. احساس می‌کنید اکسیژن هوا کم است و دم و بازدم برای شما دشوار است. علائمی که معمولا با تنگی نفس ظاهر می‌شوند عبارتند از:

• احساس می‌کنید باید سریع‌تر یا بیشتر نفس بکشید (تنفس سریع و کم‌عمق)، به‌خصوص بعد از فعالیت بدنی
• احساس سنگینی و درد در قفسه سینه
• تنگی نفس به محض خوابیدن
• احساس خستگی مداوم
• تپش قلب
• خس‌خس سینه
• سرفه کردن مداوم

معمولاً اگر تنگی نفس به طور ناگهانی رخ دهد یا علائم شدیدی داشته باشد، نشانه‌ای از وجود یک بیماری جدی است.

علل تنگی نفس و چه کسانی بیشتر دچار این مشکل می‌شوند؟

باید بدانید که داشتن یک دوره تنگی نفس حتماً با سلامتی شما ارتباط مستقیم ندارد زیرا شما می‌توانید پس از ورزش شدید، هنگام صعود به ارتفاعات زیاد یا مواجهه با تغییرات شدید دما نیز دچار تنگی نفس شوید. گاهی اوقات، این مشکل فقط یکی از عوارض چاقی است و ورزش می‌تواند علائم را بهبود بخشد. بااین‌حال، تنگی نفس معمولاً به وجود یکی از مشکلات سلامتی مربوط می‌شود. بیشتر موارد تنگی نفس به‌دلیل شرایط قلبی یا ریوی است. قلب و ریه‌های شما در انتقال اکسیژن به بافت‌ها و خروج دی‌‌اکسیدکربن از آن‌ها نقش دارند و مشکلات مربوط به هریک از این فرآیندها بر تنفس شما تأثیر می‌گذارد. شایع‌ترین دلایل تنگی نفس، آسم، نارسایی قلبی، بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD)، بیماری بینابینی ریه، ذات‌الریه و مشکلات روان‌شناختی است که معمولاً با اضطراب در ارتباط است. گاهی تنگی نفس ناشی از اعصاب است و فرد بعد از عصبی شدن دچار آن می‌شود که خوشبختانه قابل کنترل است.

اگر این مشکل به طور ناگهانی شروع شود، آن را تنگی نفس حاد می‌نامند که می‌تواند به دلایل زیر رخ دهد:

• آسم
• استرس و اضطراب
• ذات‌الریه
• خفگی یا استنشاق چیزی که راه‌های تنفسی را مسدود می‌کند
• عکس‌العمل‌های آلرژیک
• کم‌خونی
• آلودگی هوا و قرارگرفتن در معرض سطح خطرناک مونوکسیدکربن
• نارسایی قلبی
• افت فشار خون
• آمبولی ریوی (وجود لخته خون در شریان ریه)
• کلاپس ریه
• فتق هیاتل

اگر فردی بیش از یک ماه دچار تنگی نفس شود، این حالت را تنگی نفس مزمن می‌نامند که می‌تواند به‌دلایل زیر رخ دهد:

• آسم
• بیماری انسداد ریوی مزمن
• مشکلات قلبی
• چاقی
• رفلاکس معده (در مورد رابطه تنگی نفس و معده می‌توان گفت که برگشت اسید معده به مری معمولاً باعث کاهش توان تنفسی می‌شود)
• فیبروز ریوی بینابینی (بیماری است که باعث زخم شدن بافت ریه می‌شود)

برخی دیگر از مشکلات ریوی مانند موارد زیر نیز ممکن است باعث تنگی نفس شوند:

• خروسک
• آسیب به ریه در اثر ضربه
• آپنه انسدادی خواب
• سرطان ریه
• بیماری سل
• التهاب در بافت‎های اطراف ریه‌ها و پرده جنب
• ادم ریوی (هنگامی‌که مایعات بیش‌ازحد در ریه‌ها جمع می‌شود)
• فشار خون ریوی (هنگامی‌که فشار خون در عروق ریه‌ها افزایش می‌یابد)
• سارکوئیدوز (هنگامی‌که خوشه‌های سلول‌های التهابی در ریه‌ها رشد می‌کنند)

تنگی نفس همچنین ممکن است به‌دلیل مشکلات قلبی زیر با علائم تنگی نفس و تپش قلب بروز کند:

• کاردیومیوپاتی (طیف وسیعی از بیماری‌های عضله قلب)
• مشکلات ریتم قلبی
• نارسایی قلبی
• پریکاردیت (وقتی بافتی که قلب را احاطه کرده ملتهب می‌شود)

آلاینده‌های محیطی مانند مواد و گاز شیمیایی، گردوغبار و دود می‌توانند تنفس را برای افراد دچار تنگی نفس دشوار کنند. افراد مبتلا به آسم ممکن است دریابند که قرار گرفتن در معرض مواد آلرژی‌زا مانند گرده گل یا کپک می‌تواند باعث بروز تنگی نفس شود. خوشبختانه برخی از آلاینده‌ها مانند استعمال دخانیات قابل‌کنترل هستند و امکان قطع مصرف آن‌ها وجود دارد. جالب است بدانید که ۶۰ درصد افراد مبتلا به بیماری انسداد ریوی مزمن یا COPD سیگاری بوده‌اند. در پاسخ به سؤال علت تنگی نفس در شب چیست؟ می‌توان گفت که هر یک از علل ذکر شده به‌خصوص علل تنگی نفس مزمن، می‌توانند به‌عنوان عامل تنگی نفس در خواب در نظر گرفته شوند.

تنگی نفس در گروهای خاص

تنگی نفس می‌تواند گروه‌های خاصی از افراد را از طرق مختلف تحت تأثیر قرار دهد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

• خانم‌های باردار. بروز علائم خفیف تنگی نفس در دوران بارداری شایع است زیرا در اثر بارداری ممکن است حجم ریه به‌دلیل فشار وارده از سوی جنین تا ۲۰% کاهش یابد.
• افراد مسن. تنگی نفس می‌تواند هنگامی در افراد مسن ایجاد شود که در مرحله پیشرفته بیماری‌های خاصی قرار داشته باشند. گاهی این مشکل در اثر عوارض داروهای خاص ایجاد می‌شود.
• نوزادان. بیماری‌های دستگاه تنفسی فوقانی مانند خروسک که باعث تنگی نفس حاد می‌شوند، یک شرایط اورژانسی نسبتاً شایع در کودکان هستند.

تنگی نفس و کووید -۱۹

یکی از علائم برجسته این بیماری همه‌گیر فعلی، تنگی نفس است و سایر علائم آن شایع تب، سرفه و خستگی است. اگر در خانه خود را قرنطینه کرده‌اید باید علائم خود را مدام کنترل کنید. درصورتی‌که با علائمی مانند مشکل تنفسی، احساس سنگینی یا گرفتگی در قفسه سینه، رنگ لب‌های مایل به آبی، گیجی و خواب‌آلودگی مواجه شدید، حتماً به دنبال فوریت‌های پزشکی باشید.

انواع تنگی نفس

برحسب علل بروز تنگی نفس، شدت آن نیز متفاوت است و می‌تواند از حالت خفیف و موقتی تا شدید و مزمن متغیر باشد. به‌همین‎دلیل مهم است که به‌محض بروز مداوم آن به وضعیت بالینی خود شک و حتماً با پزشک در این زمینه مشورت کنید. گاهی یک تنگی نفس ساده نشان‌دهنده نارسایی قلبی است که با کمبود اکسیژن‌رسانی به بدن مطمئناً وضعیت شما به‌مرور بدتر خواهد شد و حتی ممکن است ریه‌ها نیز درگیر شوند.

فاکتورهای خطر شایع تنگی نفس

فاکتورهای زیر شما را بیشتر در معرض خطر تنگی نفس قرار خواهند داد:

• عضلات شما ضعیف هستند، خصوصاً عضلانی که در تنفس نقش دارند مانند دیافراگم
• شما آسم یا سایر بیماری‌های تنفسی مزمن مانند COPD یا سیستیک فیبروزیس دارید
• سطح هموگلوبین خون شما پایین است
• شما سیگاری هستید
• محل کار یا زندگی شما مشکلاتی دارد که آسم شما را تحریک می‌کنند

آزمایشگاه تخصصی پاتوبیولوژی کوثر، مفتخر به اخذ ایزو 15189، ایزو 10002 و ایزو 9001 اتحادیه اروپا، تحت نظر دکتر علی آیت اللهی، متخصص پاتولوژی آناتومیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف، در زمینه های پاتولوژی، ژنتیک و بالینی را تحت پوشش قرار می دهد. (طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان) همچنین مشاوره ژنتیک به صورت رایگان در این مرکز توسط متخصصین ارائه می گردد.

آدرس: مشهد –وکیل آباد – بلوار کوثر – بین کوثر 2 و 4 – ساختمان پزشکان فارابی – طبقه منفی یک شماره تماس: 051-38840404 و 051-38820202 و 09028840404

 

آزمایشگاه تخصصی کوثر با برخورداری از تجهیزات و پرسنل مجرب ، قادر به انجام خدمات نمونه گیری در منزل  در مشهدمی باشد.