آزمایش اعتیاد چیست؟

آزمایش اعتیاد با هدف پیدا کردن یک یا چند داروی غیرمجاز یا تجویزشده انجام میشود. مواد مخدر آزمایششده در این آزمایش اغلب عبارتاند از:
- ماری جوانا
- اپیوئیدها
- آمفتامینها (از جمله مت آمفتامین)
- کوکائین
- استروئیدها
- باربیتوراتها مانند فنوباربیتال و سکوباربیتال
- فن سیکلیدین (PCP).
۶ نوع آزمایش اعتیاد
آزمایش اعتیاد بسته به نوع ماده یا مخدر مورد غربالگری و نوع نمونهی مورد نیاز برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی، انواع مختلفی دارد. رایج ترین انواع آزمایشهای مخدر عبارتاند از:
۱- آزمایش خون برای تشخیص اعتیاد
نمونه خون توسط پرسنل درمان با استفاده از یک سوزن کوچک جمع آوری میشود. خون از یک رگ (معمولاً در بازوی بیمار) گرفته میشود.
در حالی که آزمایش خون نسبت به آزمایش تنفس و آزمایش ادرار تهاجمیتر است، اما در تشخیص میزان غلظت الکل روش مؤثرتری است. برخی آزمایشهای خون، سطح دقیق الکل را تا ۲۴ ساعت پس از مصرف نشان میدهند.
نتایج آزمایشگاهی حاصل از آزمایش خون دقیقتر از آزمایش ادرار است و نتایج گستردهتری از وجود مخدر را فراهم میکنند. محققان کشف کرده اند که PEth (فسفاتیدیل اتانول آمین یا نشانگر بیولوژیکی مستقیم الکل)، حتی در نمونههای کوچک خون هم قابل تشخیص است. آزمایشهای خون میتوانند متابولیتهای مخدر در خون و میزان یا سطح واقعی مخدرها در خون را نشان دهند.
در آزمایش خون اعتیاد، خطر دستکاری یا جایگزینی نمونه توسط بیماران به مقدار زیادی کاهش مییابد، چیزی که ممکن است در آزمایش ادرار رخ دهد.
۲- آزمایش تنفس
افسران نیروی انتظامی اغلب از تکنیک آزمایش تنفس برای غربالگری مصرف الکل در رانندگان استفاده میکنند. افسران کنترل ترافیک از دم سنج استفاده میکنند، که بازدم و بخار آب را برای بررسی غلظت الکل در پلاسمای خون آزمایش میکند. این یک روش رایج است؛ زیرا جمع آوری نمونه در آزمایش تنفس الکل غیر تهاجمی است و برای آزمایش در کنار جاده مناسب است.
۳- آزمایش مو
نمونه مو شامل مقدار کمی مو است که از نزدیک پوست سر فرد با قیچی بریده شده است. اگر بیماران موی کافی روی سر خود نداشته باشند، میتوان مو را از قسمت دیگری از بدن جمع آوری کرد.
متابولیتهای مخدر وارد رگهای خونی در پوست سر میشوند. مو، مخدرها را فیلتر میکند و یک گزارش دائمی از مصرف مواد مخدر را حفظ میکند. این به این معناست که نتیجهی آزمایش مو برای کسانی که چندین ماه قبل کوکائین، ماری جوانا یا سایر مواد مخدر را مصرف کردهاند، مثبت خواهد بود زیرا باقیماندهی مواد مخدر در موی آنها باقی میماند.
۴- آزمایش بزاق
نمونه بزاق با جمع آوری بزاق بیمار یا قرار دادن سواب بین لثه و گونه بیمار به مدت چندین دقیقه، به دست میآید.
آزمایش بزاق یکی دیگر از روشهای کم تهاجمی آزمایش اعتیاد است. با این حال، بزاق تنها در تعیین مصرف مواد مخدر در مدت اخیر مفید است. به عنوان مثال، آزمایش بزاق برای ماری جوانا، تنها در صورتی میتواند نتایج دقیقی را ارائه دهد که فرد در ۴-۱۰ ساعت اخیر آن را مصرف کرده باشد.
۵- آزمایش عرق
نمونه عرق با قرار دادن یک پچ به مدت ۵ الی ۷ روز روی پوست جمع آوری میشود.
۶- آزمایش ادرار:
آزمایش ادرار رایجترین روش برای تشخیص مخدرهای غیرمجاز است. این تست غیرتهاجمی است. نمونه ادرار میتواند حاوی غلظت بالایی از مخدر مورد آزمایش و محصولات جانبی مخدر باشد. با این حال، نمونه ادرار نسبت به برخی روشهای دیگر به میزان کمتری در تشخیص مواد مخدر و الکل مؤثر است. زیرا این مواد به مدت کوتاهتری در ادرار باقی میمانند. به عبارت دیگر، کمتر احتمال دارد که آزمایش ادرار مصرف منظم مخدر را پس از یک دورهی ۴۸ ساعته تشخیص دهد. یکی دیگر از اشکالات آزمایش ادرار، سهولت و امکان دستکاری نمونه هاست.
این آزمایش عوارضی برای فرد ندارد. اگر چه بیمارانی که از روش آزمایش خون استفاده کردهاند، ممکن است در محل سوزن احساس درد کنند و دچار کبودی موقت شوند. نمونههای مورد استفاده برای آزمایش اعتیاد در کمتر از ۵ دقیقه قابل جمعآوری هستند.
انواع آزمایشهای ادرار برای تشخیص اعتیاد
دو نوع غربالگری ادرار برای تشخیص اعتیاد وجود دارد. اولین مورد ارزیابی ایمنی نامیده میشود که روشی مقرون به صرفه است و نتایج را نسبتاً سریع فراهم میکند. با این حال، این روش اشکالاتی دارد. به عنوان مثال، روی تمام اپیوئیدها قابل اجرا نیست. همچنین، گاهی اوقات نتایج مثبت کاذب ایجاد میکند.
جواب آزمایش اعتیاد در چه صورت کاذب است؟ نتیجهی مثبت کاذب زمانی رخ میدهد که نتایج آزمایش اعتیاد مثبت میشود، در حالی که هیچ گونه استفاده ای از مخدر وجود نداشته است.
اگر نتیجهی اولین آزمایش شما مثبت شد، آزمایشی به نام کروماتوگرافی گازی/طیف سنجی جرمی (GC/MS)، برای تأیید نتایج انجام میشود. این آزمایش از روش مشابهی با تست ارزیابی ایمنی، برای گرفتن نمونه ادرار استفاده میکند. GC/MS گرانتر است و زمان بیشتری طول میکشد تا نتایج آن آماده شوند، اما به ندرت نتیجهی مثبت کاذب ایجاد میکند.
هر دو نوع آزمایش میتوانند نتیجهی منفی کاذب ایجاد کنند. این حالت زمانی رخ میدهد که آزمایش، نتیجهی منفی را گزارش میدهد، در صورتی که فرد از مواد مخدر استفاده کرده است. همچنین هر دو آزمایش نمیتوانند مصرف مخدر در همان روز را مشخص کنند.
آزمایشگاه تخصصی پاتوبیولوژی کوثر، مفتخر به اخذ ایزو 15189، ایزو 10002 و ایزو 9001 اتحادیه اروپا، تحت نظر دکتر علی آیت اللهی، متخصص پاتولوژی آناتومیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف، در زمینه های پاتولوژی، ژنتیک و بالینی را تحت پوشش قرار می دهد. (طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان) همچنین مشاوره ژنتیک به صورت رایگان در این مرکز توسط متخصصین ارائه می گردد.
آدرس: مشهد –وکیل آباد – بلوار کوثر – بین کوثر 2 و 4 – ساختمان پزشکان فارابی – طبقه منفی یک شماره تماس: 051-38840404 و 051-38820202 و 09028840404
آزمایشگاه تخصصی کوثر با برخورداری از تجهیزات و پرسنل مجرب ، قادر به انجام خدمات نمونه گیری در منزل در مشهد می باشد.