علایم خون در ادرار چیست؟
خونى که می توانید ببینید، هماچوری نامرئى است. زمانی که پزشک ادرارتان را آزمایش می کند خون ادراری که تنها در زیر میکروسکوپ قابل مشاهده است، به عنوان هماتوریوم میکروسکوپی شناخته شده است. در هر صورت، تعیین اهمیت خونریزی مهم است و درمان خون در ادرار بستگی به علت اصلی آن دارد.
علایم خون در ادرار چیست؟
نشانه ى قابل مشاهده ى هماچوری، ادرار صورتی یا قرمز رنگ است که نتیجه ى حضور گلبول های قرمز می باشد. خونریزی بسیار کمی باعث ادرار قرمز می شود که معمولا دردناک نیست. اگر در ادرار خود، خون از دست می دهید، ممکن است دردناک باشد. ادرار خونى اغلب بدون علائم و نشانه های دیگر رخ می دهد.
ممکن است خون در ادرار داشته باشید که تنها در زیر میکروسکوپ قابل مشاهده است (هماچوری میکروسکوپی).
دیدن لخته خون در ادرار نشانه چیست؟
علت وجود لخته خون در ادرار زنان و مردان چیست؟ ادرار خونی می تواند به رنگ های قرمز، صورتی، یا دودی تیره (مانند رنگ نوشابه کولا) باشد. ممکن است فرد لخته خون در ادرار را که به اندازه یک دانه قهوه است، مشاهده نکند. اغلب مشاهده لخته خون در ادرار در ادرار به دلیل مصرف غذا یا داروی خاصی نیست.
هرچند ادرار قرمز رنگ هم همیشه به معنی وجود خون در ادرار نیست. بلکه ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:
- وجود هموگلوبین (که اکسیژن را به سلول های خونی منتفل می کند) در ادرار به سبب شکستن سلول های قرمز خونی
- وجود پروتئین عضلات (مایوگلوبین) در ادرار به سبب تجزیه سلول های عضلانی
- پروفیریا (نوعی اختلال که به سبب کمبود آنریم های تولید آهن رخ می دهد و باعث رنگ قرمز خون می شود)
- رژیم غذایی (مانند خوردن چغندر، رنگ های خوراکی و …)
- داروها (اغلب مصرف فنازوپیریدین باعث ادرار قرمز می شود اما دیفن هیدرامین، میتل دوپا، ریفامپین، فناستین و فنوتیازین هم باعث رنگ قرمز ادرار می شود).
به هر حال بهتر است در صورت مشاهده مداوم ادرار قرمز رنگ و وجود لخته خون در ادرار حتما به پزشک خود مراجعه کنید.
علل وجود خون در ادرار چیست؟
در هماچوری، کلیه های شما و یا سایر قسمت های دستگاه ادراری، اجازه می دهند تا سلول های خون به ادرار نشت کنند. تعدادی از مشکلات می تواند این نشت را ایجاد کند، از جمله:
عفونت های دستگاه ادراری
عفونت ادراری اغلب هنگامی رخ می دهد که باکتری ها از طریق مجرای ادرار وارد بدن شما شوند و در مثانه رشد کنند. علائم آن می تواند شامل التهاب، تکرر ادرار، درد و سوزش ادرار و یا ادرار یا بوی بد شدید باشد. برای برخی افراد، به ویژه بزرگسالان، تنها نشانه ى بیماری ممکن است خون میکروسکوپی باشد.
عفونت های کلیوى
عفونت های کلیوی (پیلونفریت) ممکن است هنگامی رخ دهند که باکتری ها از گردش خون به کلیه وارد شوند یا از وریدها به سمت کلیه ها حرکت کنند. علائم و نشانه ها اغلب شبیه به عفونت های مثانه هستند، هرچند عفونت های کلیوی احتمالا موجب تب و درد کمر می شوند.
سنگ مثانه یا کلیه، مواد معدنی در ادرار غلیظ است که گاهی اوقات رسوب می کنند و بلورهای روی دیواره های کلیه یا مثانه را تشکیل می دهند. با گذشت زمان، کریستال ها می توانند تبدیل به سنگ های کوچک و سنگین شوند. سنگ ها به طور کلی بدون درد هستند و احتمالا نمی دانید که آنها را دارید، مگر اینکه آنها باعث انسداد شوند. سنگ های مثانه یا کلیه همچنین می توانند خونریزی ناخالص و میکروسکوپی را نیز ایجاد کنند.
پروستات بزرگ
غده پروستات در واقع زیر مثانه و اطراف قسمت بالای مجاری مثانه، اغلب در حال رشد است. هنگامی که اندازه ى غده افزایش می یابد، مجرای ادرار را فشرده و بخشی از جریان ادرار را مسدود می کند.
علائم و نشانه های پروستات بزرگ شده (هیپرپلازی خوش خیم پروستات یا BPH) شامل ادرار کردن، نیاز فوری یا مداوم به ادرار کردن و یا خون قابل مشاهده یا میکروسکوپی در ادرار است. عفونت پروستاتیت می تواند علائم مشابهی ایجاد کند.
بیماری کلیوی
خونریزی ادراری میکروسکوپی یک علامت رایج از گلومرولونفریت است که سبب التهاب سیستم تصفیه ى کلیه می شود. گلومرولونفریت ممکن است بخشی از یک بیماری سیستمیک، مانند دیابت باشد، یا می تواند به تنهایی رخ دهد. همچنین می تواند ناشی از عفونت های ویروسی یا استرپتوکوک، بیماری های ریه (واسکولیت) و مشکلات ایمنی مانند نفروپاتی IgA، که مویرگ های کوچک در کلیه ها (گلومرول ها) را کنترل می کنند، باشد.
سرطان
خونریزی قابل مشاهده ادرار ممکن است نشانه ى پیشرفت سرطان کلیه، مثانه یا پروستات باشد. متاسفانه، ممکن است علائم در مراحل اولیه وجود نداشته باشتد، زمانی که این سرطان ها قابل درمان هستند.
اختلالات ارثی
در آنمی داسى شکل، یک نقص حقیقی هموگلوبین در گلبول های قرمز خون که می تواند علت خون در ادرار باشد، هماچوری قابل مشاهده و میکروسکوپی است. همچنین می تواند سندرم آلپورت باشد که بر روى غشاهای فیلتراسیون در گلومرول کلیه تاثیر می گذارد.
آسیب کلیه
یک ضربه یا آسیب به کلیه های شما ناشى از تصادف یا ورزش، می تواند باعث وجود خون در ادرار شود.
داروها
داروهای ضد سرطان سیکلوفسفامید (سایتوکسان) و پنی سیلین می توانند باعث خونریزی ادراری شوند. گاهی اوقات اگر دارو هاى ضد انعقادی مانند آسپیرین و هپارین مصرف مى کنید ممکن است شرایطی را ایجاد کنند که مثانه شما خونریزی کند.
تمرین های ورزشی دشوار
اگر چه این مورد به ندرت اتفاق می افتد، اما کاملا معلوم نیست که چرا ورزش شدید ممکن است به هماچوری نادر منجر شود. ممکن است به علت تروما به مثانه، کم آبی یا تجزیه ى گلبول های قرمز مرتبط با ورزش هوازی پایدار باشد. دونده ها اغلب تحت تأثیر قرار می گیرند، اگر چه تقریبا در هر ورزشکارى می تواند پس از تمرین شدید خونریزی ادراری ظاهر شود. علت هر چه که باشد، اگر خون در ادرار خود مشاهده کردید، بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید.
علت خون در ادرار مردان نشانه چیست؟
ادرار خونی به معنی خونریزی در سیستم ادراری است. در مردان، این ارگان ها شامل کلیه، حالب، پروستات، مثانه و مجاری ادراری می شود.
شایع ترین دلیل هماچوری در مردان عفونت مجاری ادراری، نئوپلاسم ها (رشد توده های سرطانی) و سنگ مجاری ادراری است. سایر علل هماچوری شامب ترومای کلیه، مثانه و مجاری ادراری می شود. به علاوه، ورزش های سنگین، بیماری های کلیه، بیماری های مقاربتی، هایپروتروفی پروستات، تومور و انسداد مجاری ادراری می تواند باعث مشاهده خون در ادرار مردان شود.
بر خلاف مردان، منشاء خون در ادرار زنان، واژینال بوده و می تواند به دلیل قاعدگی باشد.
علت خون در ادرار در بارداری
وجود خون در ادرار در طول بارداری می تواند به علت های مختلفی اتفاق افتد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سنگ مثانه یا کلیه
- گلومرولونفریت، نوعی عفونت سیستم فیلترینگ کلیه
- سرطان کلیه یا مثانه
- آسیب به کلیه در اثر تصادف یا افتادن
- اختلالات ارثی نظیر سندرم آلپرت یا کم خونی سلولی
علل تشدید هماچوری
تقریبا هر کسی از جمله کودکان و نوجوانان می توانند سلول های قرمز خون را در ادرار داشته باشند. عواملی که این احتمال را به وجود می آورند عبارتند از:
۱- سن
بسیاری از مردان بالای ۵۰ سال به علت غده پروستات بزرگ، گه گاهى هماچوری دارند.
۲- جنس
بیش از نیمی از همه ى زنان حداقل یک بار در زندگی خود عفونت ادرارى و به دنبال آن احتمال خونریزی ادراری داشته اند. مردان جوان بیشتر احتمال دارد که سنگ کلیه یا سندرم آلپورت داشته باشند، یک نوع نفریت ارثی است که می تواند خون را در ادرار ایجاد کند.
۳- علت خون در ادرار کودکان
التهاب کلیه پس از عفونت ویروسی یا باکتری (گلومرولونفریت پس از عفونت) یکی از علل اصلی دیدن خون در ادرار کودکان است.
۴- سابقه ى خانوادگی
اگر سابقه ى خانوادگی بیماری کلیوی یا سنگ کلیه دارید، ممکن است بیشتر در معرض خونریزی ادرار باشید.
۵- برخی داروها
آسپرین، داروهای ضد درد، ضد التهابی غیر استروئیدی و آنتی بیوتیک هایی مانند پنی سیلین، خطر وجود خون در ادرار را افزایش می دهند.
۶- تمرین های ورزشی دشوار
به خصوص دونده های ماراتون در معرض خون در ادرار ناشی از ورزش هستند. در حقیقت، این حالت گاهی اوقات هماچوری یوگجر نامیده می شود.
تشخیص هماچوری
برای پیدا کردن علت خونریزی در ادرار، آزمایشات زیر نقش مهمی را ایفا می کنند:
– معاینه فیزیکی که شامل بحث در مورد تاریخچه ى پزشکی شما می شود.
حتی اگر خونریزی شما در ابتدا از طریق آزمایش ادرار (ادرار) کشف شود، احتمالا آزمایش دیگری برای بررسی ادرار شما وجود دارد که حاوی گلبول قرمز است. همچنین می توان عفونت ادراری یا وجود مواد معدنی که باعث سنگ کلیه می شوند را بررسی کرد.
اغلب، برای پیدا کردن علت هماچوری، تصویربرداری ضروری است. پزشک شما ممکن است یک اسکن کامپیوتری توموگرافی (CT) که از تابش و یک کامپیوتر قدرتمند برای ایجاد تصاویر مقطعی از داخل بدن استفاده می کند را توصیه کند. تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) که برای تولید تصاویر از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی به جای اشعه ایکس استفاده می کند؛ یا از اولتراسوند سونوگرافی ، ترکیبی از امواج صوتی با فرکانس بالا و پردازش کامپیوتری را برای تولید تصاویری از کلیه ها و مثانه استفاده کند.
– سیستوسکوپی
در این روش، پزشک شما یک لوله ى باریک با یک دوربین کوچک را به مثانه متصل می کند تا از نظر علایم بیماری، مثانه را بررسی کند. گاهی اوقات علت خونریزی ادراری ممکن است یافت نشود. در این حالت، پزشک شما ممکن است پیگیری های منظم را به شما توصیه کند، به خصوص اگر عوامل خطر برای سرطان مثانه مانند سیگار کشیدن، قرار گرفتن در معرض توکسین های زیست محیطی یا سابقه پرتودرمانی داشته باشید.
درمان خون در ادرار چیست؟
هماچورى هیچ درمان ویژه ای ندارد؛ در عوض، پزشک شما روی شرایط زیر تمرکز خواهد کرد. برای مثال ممکن است این موارد شامل مصرف آنتی بیوتیک ها برای پاک کردن عفونت ادراری، تلاش برای تجویز دارو برای کاهش اندازه ى پروستات بزرگ شده یا درمان موجى ضربه ای برای شکستن سنگ مثانه یا کلیه باشد. اگر شرایط جدى نبود، درمان نیاز نیست
آزمایشگاه تخصصی پاتوبیولوژی کوثر، مفتخر به اخذ ایزو 15189، ایزو 10002 و ایزو 9001 اتحادیه اروپا، تحت نظر دکتر علی آیت اللهی، متخصص پاتولوژی آناتومیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف، در زمینه های پاتولوژی، ژنتیک و بالینی را تحت پوشش قرار می دهد. (طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان) همچنین مشاوره ژنتیک به صورت رایگان در این مرکز توسط متخصصین ارائه می گردد.
آدرس: مشهد –وکیل آباد – بلوار کوثر – بین کوثر 2 و 4 – ساختمان پزشکان فارابی – طبقه منفی یک شماره تماس: 051-38840404 و 051-38820202 و 09028840404
آزمایشگاه تخصصی کوثر با برخورداری از تجهیزات و پرسنل مجرب ، قادر به انجام خدمات نمونه گیری در منزل در مشهد می باشد.