بیماری سرطان معده و تمام راههای تشخیص – قسمت دوم
در قسمت قبل در مورد بیماری سرطان معده و علایم ظاهری آن صحبت کردیم.در ادامه با ما همراه باشید
راههای تشخیص بیماری سرطان معده:
تستها و معاینات تشخیصی
پس از اینکه فرد بیمار با مشاهده علائم سرطان معده به پزشک مراجعه کرد، پزشک معالج، اقداماتی را برای تشخیص انجام میدهد.
اقدامات تشخیصی پزشک برای تشخیص سرطان معده در ادامه مطرح میشود.
بررسی شرح حال بیمار
اولین راه از راههای تشخیص سرطان معده در بیماران پس از مراجعه به پزشک، بررسی وضعیت بیمار و دلیل مراجعه او به پزشک است.
بیمار به پزشک درباره علائم بیماری توضیح میدهد. علائمی از قبیل کاهش وزن شدید، استفراغ، تهوع، استفراغ خون، رنگ سیاه مدفوع و مشاهده خون و سایر علائمی که سبب بدحالی، نگرانی و مراجعه او به پزشک شده است.
پرسش درباره بیماریهای زمینهای و سابقه خانوادگی و زمینه ژنتیکی بیماریهای مختلف از جمله مواردی است که برای پزشک اهمیت داشته و راجع به آن، با بیمار صحبت میکند.
آندوسکوپی
در آندوسکوپی یک لوله باریک که در سر آن یک دوربین متصل شده است، وارد بدن بیمار میشود. ورود این لوله به بدن بیمار از دهان، مقعد یا برش جراحی انجام میشود. پس از وارد شدن این لوله به بدن و رسیدن به عضو یا بخش مورد نظر، پزشک تصاویر آن قسمت را در یک مانیتور میبیند. در واقع با این وسیله، تصویر بخشهای داخلی شکم که امکان معاینه و مشاهده مستقیم ندارند، مشاهده میشوند.
گاهی آندوسکوپی یک روش تکمیلی در کنار سایر روشهاست. مثلا گاهی آندوسکوپی و سونوگرافی با هم برای درمان به کار برده میشوند. این امکان وجود دارد که یک پرو اولتراسوند به آندوسکوپ متصل شود که تصاویر واضح و دقیقتری از داخل معده و مری تهیه شود.
آندوسکوپی این امکان را برای پزشک فراهم میکند که یک عضو از بدن را بدون ایجاد برش و جراحی بینند. انجام آندوسکوپی روی بیماران برای بررسی ریهها، مفاصل، دستگاه گوارش و آپاندیس انجام میشود. درواقع برخلاف تصور عموم که آندوسکوپی را فقط برای مشاهده داخل معده میدانند، این روش تشخیصی برای بررسی سایر اعضا بدن نیز به کار میرود. البته با توجه به عضو مورد نظر نامهای مختلفی به آن داده میشود.
آندوسکوپی برای اعضای مختلف بدن شامل موارد زیر است:
- کولونوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی: آندوسکوپی روده بزرگ؛
- برونکوسکوپی: آندوسکوپی ریهها؛
- آرتروسکوپی: آندوسکوپی مفاصل و استخوانها؛
- آلپاراسکوپی: آندوسکوپی ناحیه شکم و لگن؛
- آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی؛ در بررسی مری و معده.
گاهی از آندوسکوپ برای خارج کردن یک شیء خارجی از دستگاه گوارش استفاده میشود. همچنین برای سوزاندن منبع خونریزی یا قطع کردن خونریزی گوارشی و قطع پولیپ آندوسکوپ مورد استفاده قرار میگیرد.
بنابراین یکی از راههای تشخیص سرطان معده، آندوسکوپی است. آندوسکوپی در تشخیص سرطان معده به دو منظور و با دو شکل متفاوت انجام میشود:
راههای تشخیص بیماری سرطان معده؛ آندوسکوپی و بافتبرداری
در این روش پزشک توسط آندوسکوپ، داخل معده را بهمنظور آزمایش لایههای آن میبیند. پزشک این امکان را دارد که حین آندوسکوپی، بخش کوچکی از معده را برداشته و در زیر میکروسکوپ آن را مورد مشاهده و بررسی قرار میدهد. معمولا نمونه برداشته شده از معده برای مطالعات بیشتر به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده میشود.
در آزمایشگاه پاتولوژی، کارشناسان آزمایشگاه، نمونه را بهطور دقیق مورد مطالعه قرار میدهند تا از سرطانی بودن آن مطمئن شوند.
آزمایشات نمونهبرداری (بیوپسی) مطمئنترین راه برای تشخیص قطعی سرطان معده است.
برای انجام آندوسکوپی و نمونهبرداری معمولا از بیمار خواسته میشود که ۴ تا ۶ ساعت قبل از آندوسکوپی چیزی نخورد.
راههای تشخیص سرطان معده؛ سونوگرافیک آندوسکوپی
در این روش تشخیصی، یک کاوشگر همراه با آندوسکوپ وارد معده میشود. امواج صوتی توسط کاوشگر داخل معده آزاد میشوند. امواج صوتی پس از برخورد با جسم غیرعادی و خارجی مانند تومور، انعکاس ایجاد میکنند. اساس تشخیص تومور سرطانی در معده توسط این روش مطالعاتی نیز، استفاده از این تکنولوژی است.
آزمایش خون
از دیگر راههای تشخیص سرطان معده، آزمایش خون است. معمولا آزمایش خون بعد از انجام آندوسکوپی و برای اطمینان بیشتر انجام میشود. همچنین نحوه عملکرد سایر اعضای بدن مانند کبد و کلیه با جواب آزمایش خون بیمار بررسی میشود.
در آزمایش خون، بهطور کلی شیمی خون مورد بررسی قرارمیگیرد. در صورتی که مقدار یک ماده کمتر یا بیشتر از حد معمول باشد، نشاندهنده ناهنجاری و بیماری است.
یکی دیگر از راههای تشخیص سرطان معده، شمارش کامل سلولهای خونی است. شمارش کامل سلولهای خونی (CBC)، تعداد گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و پلاکتها در آزمایشات خونی مرسوم است. تغییر در این فاکتورها برای پزشک مفاهیم زیادی دارد و در تشخیص ناهنجاری و بیماری در بدن بسیار کمک کننده است.
سی تی اسکن
از دیگر راههای تشخیص سرطان معده سی تی اسکن است. در سی تی اسکن از اشعه ایکس برای ایجاد جزئیات تصویری در یک ناحیه از بدن استفاده میشود.
سی تی اسکن در واقع به عنوان مطالعات تکمیلی و اطمینان بیشتر از نوع بیماری و اطلاع از روند پیشرفت بیماری انجام میشود.
پیای تی- سی تی اسکن
این روش تشخیصی معمولا در ترکیب با سی تی اسکن استفاده میشود، نوعی آزمایش تصویری ویژه است. پیای تی اسکن مرسومترین روش برای بررسی گسترش سرطان به نواحی دیگر است.
با استفاده از این روش، گسترش سرطان به روده و سایر اندام داخل شکم و اندامهای تحتانی مشخص میشود.
پت سی تی دستگاهی است که در آن امکان تصویربرداری همزمان از ویژگیهای متابولیک و آناتومیک تومورهای بدخیم فراهم شده است. دقت این روش به زمینهای است که ضایعات کوچک را نیز به راحتی شناسایی و محل دقیق آنها را شناسایی میکند. در این روش، دو روش بررسی در یک روش گنجانده شده است. با توجه به این ویژگی و مدت زمان کوتاه آن (۳۰ دقیقه)، این روش به یک روش علمی و دقیق در بررسی بیماری سرطان تبدیل شده است.
تصویربرداری رادیوگرافی جهت تشخیص بیماری سرطان معده
رادیوگرافی معده با استفاده از مواد حاجب (Barium-meal Gastric Photoflurography) از دیگر راههای تشخیص سرطان معده است که در صورت صلاحدید پزشک مورد استفاده قرارمیگیرد.
این روش نوعی رادیوگرافی یا عکسبرداری است. با این تفاوت که قبل از عکسبرداری از معده، مایعی گچی به نام سولفات باریوم به بیمار خورانده میشود. برای اینکه معده وسیع شود و تصویر واضحتری از داخل آن تهیه شود، معمولا این ماده به همراه گاز به بیمار خورانده میشود.
این ماده پس از ورود به معده، معده را میپوشاند. سپس تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس انجام میشود. با توجه به پوشیده شدن سطح داخلی معده توسط این ماده، تصویر واضحتری در تصویربرداری اشعه ایکس مشاهده میشود.
مدت زمان انجام این تصویربرداری ۱ تا ۵/۱ ساعت است. بیمار قبل از انجام این آزمایشات باید ناشتا باشد، حتی جویدن آدامس و استعمال سیگار نیز ممنوع است.
آزمایشات تنفسی
در این نوع آزمایشات از بیمار خواسته میشود که بازدم خود را در یک لوله تنفسی خالی کند. بازدم خالی شده بیمار با شاخصهای تنفسی مورد سنجش قرار میگیرد و آنها را به سیگنال تبدیل میکند. این روش از دیگر راههای تشخیص بیماری سرطان معده است.
آزمایش مارکر تومور
یکی از روشهای شناسایی سلولهای سرطانی در بدن، آزمایش مارکر تومور است. در این روش سلولهای سرطانی که در بدن فرد سالم وجود ندارند، شناسایی میشوند.
آزمایش مدفوع
انجام آزمایشات روی مدفوع جهت مشاهده خون در آن، از دیگر راههای شناسایی سرطان معده است. البته با توجه به اینکه تنها راه تشخیص سرطان معده نیست، تنها با مشاهده خون در مدفوع نباید نگران ابتلا به این بیماری شد. حتما آزمایشات تکمیلی و بیشتری لازم است.
نتیجهگیری
سرطان معده یکی از شایعترین انواع سرطان در دنیاست. راههای تشخیص سرطان معده بسیار زیاد است. اولین راه در تشخیص سرطان معده، مشاهده علائم بیماری در فرد است.
برخی علائم از قبیل استفراغ خون، مشاهده خون در مدفوع، کاهش وزن ناگهانی، شدید و ناخواسته، سو هاضمه و احساس درد و نفخ در بالای شکم، احساس سیری زودرس پس از خوردن غذا برخی از علائم تشخیص سرطان معده هستند. در واقع مشاهده این علائم اولین راه تشخیص سرطان معده که توسط فرد بیمار انجام میشود.
همواره به یاد داشته باشید که مشاهده این علائم را بهعنوان تشخیص نهایی در نظر نگیرید. مراجعه به پزشک و انجام معاینات بیشتر ضروری است. بسیاری از علائم در بیماریهای مختلف مشابه و مشترک هستند.
پس از مراجعه بیمار به پزشک، آزمایشها و معاینههای تکمیلی تشخیصی برای اطمینان از شناسایی بیماری به کار برده میشود. معمولا نمونهبرداری یا بیوپسی مطمئنترین راه برای تشخیص سرطان معده است. آندوسکوپی، آزمایش خون، سی تی اسکن، پیای تی- اسکن، آزمایش مارکر تومور، آزمایش خون مدفوع و آزمایشات تنفسی از دیگر راههای تشخیص سرطان معده هستند.
آزمایشگاه تخصصی پاتوبیولوژی کوثر، مفتخر به اخذ ایزو 15189، ایزو 10002 و ایزو 9001 انگلستان، تحت نظر دکتر علی آیت اللهی، متخصص پاتولوژی آناتومیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف، در زمینه های پاتولوژی، ژنتیک و بالینی را تحت پوشش قرار می دهد. (طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان) همچنین مشاوره ژنتیک به صورت رایگان در این مرکز توسط متخصصین ارائه می گردد.
آدرس: مشهد –وکیل آباد – بلوار کوثر – بین کوثر 2 و 4 – ساختمان پزشکان فارابی – طبقه منفی یک شماره تماس: 051-38840404 و 051-38820202 و 09028840404