حتماً برای شما نیز پیش آمده است که در هنگام بروز حملات عصبی مانند خشم و احساس نگرانی شدید، در قسمت بالایی معده و پشت قفسه سینه خود احساس درد و سوزش عجیبی حس می‌شود. یا از افراد مختلف اطراف خود شنیده‌اید که: وقتی عصبی می‌شوم معده‌ام ترش می‌کند، وقتی عصبانی می‌شوم، معده درد می‌گیرم و جملات مشابه. به راستی معده درد عصبی چیست؟ آیا واقعاً ارتباطی بین تحریک عصبی مغز و بدن و به‌هم ریختن دستگاه گوارش به‌خصوص معده و مری وجود دارد؟ معده درد عصبی چیست؟ غذاهای مفید برای معده درد عصبی کدام است؟ آیا داروی گیاهی معده درد عصبی وجود دارد؟ آیا درمان معده درد عصبی در خانه امکان‌پذیر است؟ درد معده عصبی به چه صورت است؟ اگر به دنبال پاسخ به تمام این سؤالات هستید تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
معده درد عصبی در کودکان و افراد زیر ۴۰ سال بیش از سایر گروه‌های سنی اتفاق می‌افتد؛ اما شدت و عدت آن به‌نحوی نیست که زندگی روزمره و خواب را تحت تأثیر قرار دهد. ضمناً معده‌درد عصبی یک درد و حالت پایدار نبوده و پس از مدتی بهبود می‌یابد، این درد تنها در مواقعی بروز می‌کند که تحریک عصبی اتفاق بیفتد. به‌همین دلیل اغلب مورد توجه و اهمیت کافی قرار داده نشده و در آینده مشکلات بزرگ‌تری را برای دستگاه گوارش شخص رقم می‌زند.
در مراجعه به دکتر، اگر علائمی مانند تهوع، نفخ، خون در مدفوع، خستگی بیش از حد، کاهش وزن، استفراغ شدید و اسهال داشته باشید، تشخیص اولیه احتمالاً معده عصبی خواهد بود.
معده‌درد عصبی چگونه است؟ نشانه های معده درد عصبی
در نگاه اول شاید این‌طور به نظر می‌رسد که معده‌درد عصبی حتماً باید با یک درد شدید و اذیت کننده در معده و ابتدای روده همراه باشد؛ اما همیشه این‌گونه نیست. علائم معده درد عصبی می‌تواند خود را در قالب‌های زیر به ما نشان دهد:
- دلشوره
- احساس گرفتگی، پیچ‌خوردگی و گره‌خوردگی در شکم
- احساس نگرانی و اضطراب
- لرزش یا کشش عضلات
- دفع گاز تکرارشونده
- حالت تهوع
- سوءهاضمه
- معده درد عصبی و تنگی نفس
- احساس سیر شدن سریع پس از خوردن غذا
- احساس نفخ یا گرما در شکم
- تکرر ادرار و تکرر مدفوع
علل ابتلا به معده درد عصبی، علت اصلی بروز معده‌درد عصبی چیست؟
معده، روده و به‌طور کلی دستگاه گوارش انسان تحت تأثیر عوامل مختلف و متعددی نظیر آلودگی‌های ویروسی، عوامل باکتریایی، قارچ‌ها، انواع عفونت‌ها، پرخوری، تندخوری، چاقی، خوب نجویدن غذا، عدم تحرک کافی، عادات نادرست غذا خوردن و خوابیدن، خوردن غذاهای شور، پرچرب، پر ادویه و نوشیدنی‌های گازدار و اسیدی مانند انواع آبمیوه‌ها دچار اختلال می‌شود. معده‌درد عصبی اما تحت تأثیر عوامل زیر ممکن است برای شخص رخ بدهد:
اضطراب اجتماعی (social anxiety)
اضطراب و استرس‌هایی که در جمع و در اثر تأثیر جمع به ما تحمیل می‌شود، ممکن است باعث بروز معده‌درد عصبی شود. اضطراب‌هایی نظیر ورود به مهمانی‌های بزرگ و ناشناس، حس ترس روز اول مدرسه، حس غالب در مصاحبه‌های شغلی، حس شب و روز کنکور و عواملی از این دست.
اضطراب عملکردی (performance anxiety)
اضطراب عملکردی در مواقعی رخ می‌دهد که قرار است در یک رخداد بزرگ کاری را انجام دهید و دائم این استرس را دارید که آن کار را به بهترین نحو ممکن به سرانجام برسانید، مانند آماده شدن برای فینال مسابقات بین کلاسی در مدرسه، آماده شدن برای صحبت کردن سر صف یا ارائه یک کنفرانس برای جمعی از اساتید و دانشجویان. برای رفع مشکل درد معده عصبی می‌توانید به پزشک مراجعه کنید.
استرس ناشی از ترس و نگرانی
استرس ناشی از ترس و نگرانی در زمانی‌هایی مانند سررسید پرداخت اقساط وام، قبولی در یک دانشگاه در شهری به جز شهر محل سکونت، اولین شبی که قرار است در منزل تنها بخوابید، تهدید شدن از سمت یک انسان شرور و زورگو بر انسان غلبه می‌کند. این ترس‌ها و نگرانی‌ها ممکن است خودشان را در قالب یکی از علائم ذکرشده برای معده‌درد عصبی به ما نشان دهند.
هیجان بیش از حد
هیجان بیش از حد را همه ما بارها و بارها در قالب‌های مختلفی مانند حضور در مراسم‌های ازدواج، خواستگاری، جشن فارغ‌التحصیلی، روز آخر حضور در پادگان به‌عنوان سرباز، رفتن به شهربازی، آستانه سال تحویل، بازی‌های تیم ملی در جام جهانی و مواردی از این قبیل تجربه کرده و خواهیم کرد. هیجان بیش از حد خواه و ناخواه تأثیر خود بر دستگاه گوارش را می‌گذارد.
هریک از احساسات و تجربه‌های ذکرشده به نحوی سیستم عصبی و گوارشی ما را تحت تأثیر می‌گذارند. برای مثال احساساتی مانند ترس و لذت، واکنش‌های فیزیکی و شیمیایی مختلفی را بر بدن می‌گذارند، واکنش‌هایی مانند بالا رفتن ضربان قلب، ترشح آدرنالین، ترشح دوپامین و آنزیم‌های دیگر که هریک تأثیر به‌خصوصی را بر بدن انسان می‌گذارند.
این واکنش‌های شیمیایی و فیزیکی می‌تواند شدت و عدت مختلفی به خود گرفته و اگر در درازمدت نادیده گرفته شود، می‌تواند با رقم زدن حالاتی نظیر سرگیجه، تشنج، استفراغ، رفلاکس معده و غیره، منجر به بیماری‌هایی نظیر فشارخون، زخم معده، ورم معده، التهاب روده، سندروم روده تحریک‌پذیر، اختلال در چرخه خواب و بیماری‌های قلبی عروقی شود.
چگونه از معده درد عصبی پیشگیری کنیم؟
قرص های معده درد عصبی و داروهای مسکن و ضدالتهاب همیشه در دسترس هستند؛ اما با تغییر دادن برخی عادات زندگی و تغذیه‌ای تا حد زیادی می‌توان جلوی معده‌درد عصبی را گرفت:
بهبود سلامت روده
با خوردن غذاهای حاوی فیبر و پروبیوتیک معده و روده خود را تقویت کنید. پروبیوتیک با تأثیر روی عصب واگ، باعث کاهش اضطراب و التهاب روده می‌شود.
کنترل استرس در زندگی
داشتن معده‌درد عصبی نشانگر این است که شما در زندگی روزانه خود زیاد احساساتی شده و احساساتی مانند استرس، ترس و خشم به دفعات در حالات شما رخ می‌دهد. با کنترل احساسات خود به‌کمک روش‌های روانشناسی یا راه‌هایی که خودتان به آن عادت دارید، درصد زیادی از معده‌درد عصبی شما حل خواهد شد.
سعی کنید بیشتر ورزش کنید
سخن گفتن از فواید ورزش کردن احتمالاً تکرار مکررات و باعث سر رفتن حوصله خواهد بود. ورزش‌های هوازی مانند پیاده‌روی، شنا، یوگا و سایر ورزش‌های ملایم یک راه بی‌دردسر و تضمینی برای خالی کردن احساسات و کاهش علائم معده‌درد عصبی است.
جلوگیری از معده درد عصبی با تغییر غذا
تغییر در عادات غذایی باید آگاهانه و در صورت ممکن با نظر پزشک انجام شود. تغییرات را به صورت آرام و تدریجی اعمال کنید. ایجاد تغییرات گسترده و ناگهانی تأثیر منفی روی سلامت کلی بدن و دستگاه گوارش شما خواهد گذاشت.
حجم وعده‌های غذایی را کمتر کرده و این کاهش را با افزایش تعداد وعده‌های روزانه پوشش دهید. به جای یک وعده بزرگ و سنگین، چند وعده کوچک و سبک میل کنید. غذاهای پرچرب، پرادویه و شور مصرف نکنید، نوشیدنی‌های گازدار و کافئین‌دار مصرف نکنید و در کنار وعده‌های غذایی خود از سبزیجاتی مانند کلم، اسفناج و کاهو استفاده کنید.
