سکته در کرونا و به عبارت دیگر ارتباط بین سکته و کرونا در طی تحقیقات اخیری که انجام گرفته ثابت شده است. افزایش نرخ بروز سکته در افرادی که مبتلا به کووید 19 هستند در تمامی سنین رخ می‌دهد و استثنایی وجود ندارد. در این مطلب قصد داریم در رابطه با ارتباط بین ابتلا به کرونا و سکته، علائم و نشانه‌ها و علت آن صحبت کنیم
سکته در کرونا صحت دارد؟ ابتلا به کرونا می‌تواند باعث سکته شود؟
تا به حال تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده‌اند حاکی از این هستند که ابتلا به بیماری کرونا می‌تواند خطر ترومبوز یا خطر لخته شدن خون در عروق (Thrombosis) را افزایش دهد. ترومبوز به نوبه خود احتمال گرفتگی عروق و مشکلات جدی نظیر:
- سکته قلبی ناشی از بسته شدن عروق خونی منتهی به قلب
- سکته مغزی ناشی از بسته شدن عروق خونی منتهی به مغز
- حمله ایسکمی گذرا (TIA) ناشی از بسته شدن موقتی عروق خونی مغز
- ایسکمی بحرانی اندام ناشی از بسته شدن عروق منتهی به اندام‌های بدن
- آمبولی ریوی ناشی از بسته شدن جریان خون منتهی به شش‌ها را افزایش می‌دهد.
اما علت سکته مغزی چیست؟
طبق مطالعات علمی انجام شده، بدن افرادی که مبتلا به کرونا هستند، لخته شدگی خون غیر عادی دارند که به عنوان یک پاسخ التهابی به حضور ویروس در بدن است. همین عامل نرخ گرفتگی عروق را افزایش می‌دهد که اگر در رگ‌های منتهی به مغز باشد منجر به سکته مغزی خواهد شد.
احتمال بروز سکته در کرونا برای چه افرادی بیشتر است؟
با توجه به تحقیقات انجام گرفته و اعلام سازمان و انجمن سکته مغزی انگلستان، افرادی که در گروه‌های زیر قرار می‌گیرند، احتمال اینکه به دلیل ابتلا به کرونا دچار سکته مغزی شوند بیشتر است:
- افرادی که مشکلات زمینه‌ای آنها مربوط به قلب و عروق خونی است مثل پرفشاری خون یا فشار خون بالا، دیابت و بیماری‌های قلبی؛
- افرادی که علائم شدید کووید-19 دارند؛
- افرادی که نژاد آسیایی دارند!!
طبق مقاله ای که در سال 2020 منتشر شده افرادی که مبتلا به کووید 19 هستند نسبت به افرادی که مبتلا به آنفلوانزا شده‌اند تا 7.6 برابر، نرخ بروز سکته در آنها بیشتر است. از طرفی مقاله دیگری در همین سال منتشر شد که ثابت می‌کرد کسانی‌که در مکان‌هایی حضور دارند که مبتلایان به کرونا در آن مکان زیاد است (مثل بیمارستان‌ها و مراکز سلامت)، نرخ سکته بیشتر است و به نظر می‌رسد دلیل خاصی هم ندارد.
سایر مقالات علمی نشان می‌دهند نرخ بروز سکته مغزی در بیمارانی که علائم شدید کرونا داشته باشند بالاتر است؛ به نحوی که جمعیت این دسته از افراد حدود 6% بیشتر از جمعیت افرادی است که بخاطر علائم نه چندان حاد کرونا، دچار سکته مغزی شده‌اند. همچنین مطالعات دیگر نشان می‌دهند افرادی که کرونا داشته‌اند و به سکته مغزی دچار شده‌اند حدوداً 15 سال جوان‌تر از افرادی هستند که بدون ابتلا به کرونا دچار سکته مغزی شده‌اند. با این حال انجمن سکته مغزی انگلستان اعلام کرده که نرخ بروز سکته در افرادی که مسن هستند نسبت به افراد جوان بسیار بیشتر است.
علائم و نشانه‌های سکته مغزی در بیماران مبتلا به کرونا
با توجه به مطالب گفته شده با علت‌ها و دلایل بروز سکته مغزی در مبتلایان به کرونا و ارتباط آن به طور کامل آشنا شدید. اما بد نیست در مورد علائم سکته مغزی هم بدانید. طبق اعلام سازمان CDC آمریکا، علائم و نشانه‌های اصلی سکته مغزی که همگی آنها به یکباره رخ می‌دهند عبارتند از:
- بی حس شدن یا شل شدن عضلات صورت، دست یا پا مخصوصا در یک سمت بدن؛
- سردرگمی، دشواری در صحبت کردن یا فهمیدن کلماتی که بر زبان می‌آورند؛
- مشکل پیدا کردن در بینایی یک یا هر دو چشم، سرگیجه و از دست دادن تعادل بدن؛
- سردرد شدید
در صورت بروز هر یک از علائم گفته شده، از تکنیک FAST استفاده کنید تا به فردی که احتمال می‌دهید سکته کرده کمک کرده باشید:
- F (صورت): از فرد بخواهید لبخند بزند و چک کنید که یک طرف صورت افتادگی پیدا نکند؛
- A (دست‌ها): از فرد مدنظر بخواهید هر دو دست خود را بالا ببرد و چک کنید که یکی از دست‌ها آرام به سمت زمین برنگردد؛
- S (صحبت کردن) (Speech): از شخص بخواهید یک عبارت ساده را تکرار کند و در صورتی که مشکل دارد حتما دقت نمایید.
- T (زمان): فورا با مرکز فوریت‌های پزشکی یا اورژانس تماس بگیرید و شرایط را توضیح دهید.
دقت داشته باشید کسانی که سابقه سکته در کرونا داشته باشند نسبت به بروز سکته بعدی آسیب پذیرتر هستند پس باید با دقت بیشتری مراقب باشند و مسائل بهداشت فردی و فاصله اجتماعی را رعایت کنند. بنابراین این گونه افراد باید فعالیت‌های روزانه را فقط به مواد ضروری و واجب تغییر دهند و تا حد امکان کمتر از خانه بیرون بروند.
بررسی رابطه سکته مغزی سالمندان با کرونا
در کنار تمامی عوارض کوتاه و بلند مدتی که در رابطه با ابتلا به کرونا در سنین مختلف می‌دانیم، درباره رابطه سکته مغزی سالمندان مبتلا به کرونا اطلاعات جالبی وجود دارد. در یک مقاله که در سال 2021 منتشر شده، نرخ وقوع سکته مغزی در بیماران مبتلا به کووید تا 2 برابر بیشتر از افرادی است که همین سن و جنسیت را دارند ولی مبتلا به کرونا نیستند.
طبق مطالعاتی که خطر وقوع سکته مغزی را در بین سالمندان مبتلا به کرونا بررسی کردند، خطر بروز سکته مغزی در سه روز اول بیماری بسیار بیشتر (تا 10 برابر) نسبت به قبل از بیماری است. این میزان خطر در بین سنین 65 تا 74 سال نسبت به سنین 85 سال به بالا و کسانی که سابقه سکته مغزی نداشتند بالاتر بود.
سکته مغزی سالمندان مبتلا به کرونا در 4 تا 7 روز پس از ابتلا حدود 60% بیشتر از گروه کنترل و 8 تا 14 روز پس از بیماری حدود 44% بیشتر بود. همچنین طبق گزارش محققین ریسک سکته مغزی در روزهای 15 تا 28 پس از ابتلا و تشخیص بیماری حدود 9% بیشتر بود. با اینکه خطر سکته قلبی روند کاهشی را نشان می‌دهد اما سالمندانی که مبتلا به کرونا هستند، با خطر بیشتر سکته مغزی روبرو هستند.
بر همین اساس یکی از راهکارها، تزریق دوز سوم برای سکته مغزی است تا بدن بتواند از طریق مقابله قوی‌تر و بیشتر، خطر وقوع لخته شدن خون و پاسخ التهابی و سکته مغزی را کاهش دهد. بنابراین شما می‌توانید قبل از تزریق دوز سوم از خدمات آزمایشگاه کیوان به منظور انجام تست PCR کرونا در هر جایی و حتی در منزل استفاده کرده تا وضعیت ابتلای خود به بیماری کرونا را چک نمایید. جواب تست PCR در آزمایشگاه کیوان، بسیار سریع (کمتر از 6 ساعت) مشخص می‌شود که در تشخیص بیماری و تجویز شیوه و داروهای درمانی مؤثر بسیار مهم است.
آزمایشگاه تخصصی پاتوبیولوژی کوثر، مفتخر به اخذ ایزو 15189، ایزو 10002 و ایزو 9001 اتحادیه اروپا، تحت نظر دکتر علی آیت اللهی، متخصص پاتولوژی آناتومیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف، در زمینه های پاتولوژی، ژنتیک و بالینی را تحت پوشش قرار می دهد. (طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان) همچنین مشاوره ژنتیک به صورت رایگان در این مرکز توسط متخصصین ارائه می گردد.
آدرس: مشهد –وکیل آباد – بلوار کوثر – بین کوثر 2 و 4 – ساختمان پزشکان فارابی – طبقه منفی یک شماره تماس: 051-38840404 و 051-38820202 و 09028840404
