اصطلاح pdw در آزمایش خون CBC نشان‌دهنده یکی از پارامترهای مهمی است که برای ارزیابی سلامت پلاکت‌ها استفاده می‌شود. در واقع، این تست که آن را با نام پهنای توزیع پلاکتی هم می‌شناسند، به پزشک در تشخیص شمارش پلاکت خون و زمان توزیع آن‌ها کمک می‌کند. افزایش یا کاهش غیر طبیعی pdw ممکن است نشان‌دهنده اختلالی در بدن باشد که در این صورت نیاز به بررسی دقیق‌تر توسط پزشک دارد. از همین‌رو مقدار pdw در آزمایش خون و ارتباط آن با دیگر شاخص‌های خونی می‌تواند به تشخیص و مدیریت بیماری‌های مرتبط با سلامت پلاکت‌ها کمک کند.
منظور از pdw در آزمایش خون چیست؟
شاخص pdw در آزمایش خون که مخفف Platelet Distribution Width است، توصیف‌کننده عرض نسبی پلاکت‌ها بر حسب حجم در تجزیه و تحلیل کلی خون (شمارش CBC) است. در واقع، این شاخص که به آن پهنای توزیع پلاکتی هم می‌گویند، تغییرات را در اندازه پلاکت‌های خون بررسی می‌کند و میزان تفاوت در اندازه آن‌ها را نشان می‌دهد.
پلاکت‌ها کوچک‌ترین سلول‌های خونی هستند که پس از ساخته شدن در مغز استخوان، وارد جریان خون می‌شوند. این سلول‌های خونی کروی شکل در طول فرآیند انعقاد خون به قطع خونریزی کمک می‌کنند. آن‌ها به یکدیگر و رشته‌های فیبرین می‌چسبند تا خونریزی قطع شود. در آزمایش خون CBC، پارامتر PDW زمان توزیع پلاکت‌ها در جریان خون و میزان تغییرات در اندازه آن‌ها را بررسی می‌کند.
چه زمانی تست pdw در آزمایش خون تجویز می‌شود؟
ارزیابی پهنای توزیع پلاکتی معمولا به عنوان بخشی از شمارش خون کامل (CBC) انجام می‌شود. زمانی که با علائمی مانند خونریزی غیر طبیعی، خون دماغ شدن یا وجود خون در دستگاه گوارش به پزشک مراجعه کنید، آزمایش خون برای شما تجویز می‌شود تا شاخص PDW مورد بررسی قرار بگیرد. برخی از رایج‌ترین علائم کاهش پلاکت یا اختلال خونریزی که باعث تجویز آزمایش pdw می‌شوند، عبارت‌اند از:
- خونریزی‌های متعدد از بینی
- طولانی‌شدن قطع خونریزی از زخم کوچک
- ایجاد کبودی بدون علت و غیر قابل توضیح
- وجود خون در مدفوع
- خونریزی شدید پریودی
- بروز لکه‌های قرمز روی پوست با نام petechiae و مشابه بثورات پوستی
- ایجاد لکه‌های کوچک ارغوانی روی پوست با نام پورپورا ناشی از خونریزی زیر پوست
تفسیر pdw در آزمایش خون
تفسیر تست pdw در آزمایش خون با توجه به وضعیت بالینی بیمار و سایر پارامترها مانند PLT و MPV انجام می‌شود و به تنهایی نمی‌توان از آن به عنوان یک معیار قطعی برای تشخیص بیماری استفاده کرد. با این حال، شاخص pdw به پزشک کمک می‌کند تا به درک بهتری از وضعیت پلاکت‌ها و سیستم خون‌رسانی در بدن برسد.
معمولا نتایج زیر به تفسیر این پارامتر کمک می‌کنند:
رنج نرمال pdw
مقدار پلاکت نرمال معمولا در خون افراد مختلف و با نژادهای گوناگون، متفاوت است. با این حال متخصصان معتقدند، اگر تعداد پلاکت‌ها به طور میانگین بین ۱۰ تا ۱۷.۹ باشد در محدوده رنج طبیعی قرار دارد. اما این بدان معنا نیست که pdw کمتر از ۱۰ در آزمایش خون خطرناک است. چرا که پزشکان این عدد را در کنار سایر فاکتورهای خونی مورد بررسی قرار می‌دهند.
نتیجه pdw پایین
پایین بودن pdw به معنی شاخص توزیع پلاکتی کم‌حجم است و معمولا آسیب شناختی ایجاد نمی‌کند. اغلب متخصصان معتقدند، پایین بودن این پارامتر در آزمایش خون جای نگرانی ندارد. البته اگر pdw به صورت غیر طبیعی در آزمایش خون پایین باشد در کنار سایر شاخص‌های خونی مانند PLT و MPV مورد بررسی قرار می‌گیرد.
این عارضه ممکن است با یکی از بیماری‌ها و شرایط زیر در ارتباط باشد:
- لوسمی یا سرطان خون: سلول‌های سرطانی در خون، مغز استخوان را آلوده می‌کنند و بر پلاکت‌هایی که در مغز استخوان تشکیل می‌شوند، تاثیر می‌گذارند.
- هپاتیت مزمن B: این بیماری می‌تواند بر سیستم خون‌رسانی و عملکرد پلاکت‌ها تاثیر منفی داشته باشد.
- بیماری رادیواکتیو: پرتوهای رادیواکتیو بر عملکرد پلاکت‌ها تاثیر منفی می‌گذارند و تعداد آن‌ها را کاهش می‌دهند.
- سندرم میلوسپلاستی: این بیماری بر مغز استخوان تاثیر می‌گذارد و باعث کاهش تعداد پلاکت‌ها می‌شود.
- کم‌خونی شدید: در برخی از انواع کم‌خونی‌ها، اندازه پلاکت‌ها از حالت طبیعی یکنواخت‌تر می‌شوند و pdw در آزمایش خون کاهش می‌یابد.
نتیجه pdw بالا
علت بالا بودن pdw در آزمایش خون را می‌توان نتیجه خارج شدن پلاکت‌ها از محدوده طبیعی خود دانست. زمانی که تعدادی از پلاکت‌ها اندازه کوچک و بعضی دیگر اندازه بزرگ داشته باشند، pdw بالا می‌رود. این وضعیت معمولا به دلیل فعال شدن پلاکت‌های ناشی از بیماری التهابی، تومور مغز استخوان یا بیماری قلبی و عروقی ایجاد می‌شود.
دیگر شرایط و بیماری‌هایی که در بالا رفتن pdw نقش دارند، شامل موارد زیر هستند:
- التهاب: هر نوع بیماری التهابی در بدن باعث افزایش سطح پلاکت‌ها در خون می‌شود.
- بیماری‌های مزمن: برخی از بیماری‌های مزمن مانند روماتیسم مفصلی، ترومبوسیتوز، مشکلات پانکراس، پانکراتیت و بیماری التهابی روده می‌توانند باعث افزایش pdw شوند.
- استرس: عوامل تنش‌زا مانند فشارهای روانی و استرس می‌توانند تعادل بین پلاکت‌ها را در حجم خون برهم بزنند.
- عفونت: عفونت‌های شدید در اندازه و عملکرد پلاکت‌ها تغییر ایجاد می‌کنند و باعث بالا رفتن pdw در آزمایش خون می‌شوند.
- کم‌خونی: این عارضه یکی دیگر از مواردی است که به طور غیر مستقیم بر افزایش تعداد پلاکت‌ها تاثیر می‌گذارد، اما نمی‌توان بالا بودن شاخص توزیع پلاکتی در آزمایش خون را صرفا نشانه کم‌خونی دانست.
- خونریزی: در شرایطی مانند جراحی‌های سنگین که ممکن است فرد دچار خونریزی شود، تعداد پلاکت‌ها افزایش می‌یابند.
- سرطان: بیماران سرطانی معمولا به دلیل کاهش میزان اسیدوزیدها، تعداد سلول‌های لایه‌ای کمتری دارند که این وضعیت باعث افزایش پلاکت‌های خونی می‌شود.
آزمایشگاه تخصصی پاتوبیولوژی کوثر، مفتخر به اخذ ایزو 15189، ایزو 10002 و ایزو 9001 اتحادیه اروپا، تحت نظر دکتر علی آیت اللهی، متخصص پاتولوژی آناتومیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف، در زمینه های پاتولوژی، ژنتیک و بالینی را تحت پوشش قرار می دهد. (طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان) همچنین مشاوره ژنتیک به صورت رایگان در این مرکز توسط متخصصین ارائه می گردد.
آدرس: مشهد –وکیل آباد – بلوار کوثر – بین کوثر 2 و 4 – ساختمان پزشکان فارابی – طبقه منفی یک شماره تماس: 051-38840404 و 051-38820202 و 09028840404
