انجام آزمایش پاتولوژی خال می‌تواند به تشخیص زودهنگام سرطان پوست کمک کند. خال‌ها (Moles) به‌دلیل تجمع سلول‌های تولید‌کننده رنگ‌دانه یا ملانوسیت‌ها (Melanocytes) ایجاد می‌شوند. اغلب خال‌ها به‌صورت لکه‌های کوچک و قهوه‌ای تیره هستند. اکثر افراد بین ۱۰ الی ۴۰ خال روی بدن خود دارند که در دوران کودکی و نوجوانی ظاهر می‌شوند.
بیشتر خال‌ها بی‌ضرر هستند و به‌ندرت سرطانی می‌شوند. با این حال، آگاهی از تغییرات خال‌ها و سایر لکه‌های پوستی برای تشخیص سرطان پوست، به‌ویژه ملانوم بدخیم، مهم است. پزشکان از طریق روش پاتولوژی (Pathology) سلول‌های خال‌ها را بررسی کرده و می‌توانند سرطانی بودن آن‌ها را تشخیص دهند.
چه زمانی باید آزمایش پاتولوژی خال بدهیم؟
ملانوم خطرناک‌ترین نوع سرطان پوست است که به‌دلیل تکثیر غیر طبیعی ملانوسیت‌ها ایجاد می‌شود. علت دقیق ملانوم مشخص نیست؛ اما قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) نور خورشید یا اتاق سولاریوم می‌تواند خطر ابتلا به ملانوم را افزایش دهد.
متاسفانه ابتلا به ملانوما در افراد زیر ۴۰ سال و به‌ویژه در زنان، در حال افزایش است. دانستن علائم خطر سرطان پوست می‌تواند به شناسایی و کنترل ملانوما کمک کند. یکی از نشانه‌های ابتلا به ملانوما، ایجاد خال‌های غیر عادی روی پوست است. ویژگی‌های خال‌های غیر عادی عبارت‌اند از:
- داشتن شکل نامتقارن که یک نیمه خال متفاوت از نیمه دیگر است
- حاشیه‌های نامنظم و بریده‌بریده
- خال رنگ پریده یا بسیار پررنگ
- براق بودن یا داشتن حالت مومی
- قطر بیشتر از ۶ میلی‌متر
- پوسته‌پوسته شدن
- خارش یا حتی خون‌ریزی خال‌ها
اگر خال شما غیر عادی به نظر می‌رسد یا اخیرا تغییر کرده، توصیه می‌کنیم فورا به پزشک مراجعه کنید.
آزمایش پاتولوژی خال چگونه است؟
پاتولوژی یا آسیب‌شناسی خال روشی برای تشخیص سرطانی بودن یا غیر سرطانی بودن خال‌ها است. به‌طور کلی، آسیب‌شناسی خال شامل مراحل زیر است:
۱. ارزیابی خال
در مرحله اول متخصص پوست اندازه، شکل، رنگ و ظاهر کلی خال را ارزیابی می‌کند. اگر ظاهر خال شما غیر عادی باشد، پزشک از مراحل بعدی برای تشخیص دقیق‌تر استفاده می‌کند.
۲. درموسکوپی
درموسکوپی (Dermoscopy) روشی است که در آن پزشک با استفاده از درماتوسکوپ (وسیله‌ای دستی برای بررسی دقیق خال‌ها) ظاهر خال‌ها را به‌طور دقیق بررسی می‌کند.
۳. آزمایش پاتولوژی خال: بیوپسی
اگر خال غیر طبیعی به نظر برسد یا مشکوک به ملانوم باشد، متخصص پوست از روش بیوپسی (Biopsy) برای تشخیص دقیق‌تر استفاده می‌کند. در روش بیوپسی نمونه کوچکی از بافت خال برداشته شده و برای بررسی پاتولوژی به آزمایشگاه فرستاده می‌شود.
۴. هیستوپاتولوژی
به بررسی کردن نمونه بافت خال زیر میکروسکوپ، هیستوپاتولوژی (Histopathology) می‌گویند. در این روش پاتولوژیست ویژگی‌های سلولی خال را تجزیه و تحلیل می‌کند تا سرطانی یا عادی بودن خال را تشخیص دهد. گزارش هیستوپاتولوژی گاهی‌اوقات گزارش بیوپسی یا گزارش پاتولوژی نیز نامیده می‌شود.
گزارش پاتولوژی وجود ملانوم مانند نوع ملانوم، عمق تهاجم، وجود یا عدم وجود زخم، شمارش میتوز، وجود یا عدم وجود رگ خونی-لنفاوی و… را شرح می‌دهد. علاوه بر این، گزارش آسیب‌شناسی نشان می‌دهد که آیا خال برداشته‌شده یک ملانوم اولیه است یا خیر.
