علائم نوتروپنی و راههای درمان آن
نوتروپنی به خودی خود هیچ علامتی ندارد. اغلب در طول آزمایش های معمول خون یا آزمایش هایی برای یک بیماری دیگر، مشاهده میشود. به همین دلیل بیماران تحت شیمی درمانی که بیشتر در معرض این بیماری هستند، باید به طور منظم آزمایش خون بدهند. اما جدیترین نگرانی در مورد نوتروپنی، ابتلا به عفونت است که میتواند بدون کنترلِ تعداد کافی نوتروفیل، به راحتی در سراسر بدن پخش شود. علائم عفونت عبارتند از:
- تب بالا یا دمای پایین
- لرز و تعریق
- علائم شبیه آنفولانزا
- ضعف
- موکوزیت، التهاب و زخم دردناک غشای مخاطی دستگاه گوارش
- دردهای شکمی
- اسهال و استفراغ
- تغییرات در وضعیت روانی
- گلو درد، دندان درد یا زخمهای دهانی
- درد در ناحیه مقعد
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- افزایش ادرار
- سرفه کردن
- مشکل در تنفس
- قرمزی یا تورم در اطراف زخمها
- ترشحات غیر معمول واژن
در صورت بروز عفونت، خطر نوتروپنی تب دار وجود دارد که به آن سپسیس نوتروپنیک هم گفته میشود. این مورد، یک وضعیت اورژانسی است و بیشتر در بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی رخ میدهد. میزان مرگ و میر آن بین 2 تا 21 درصد است.
تب بالای 38 درجه سانتیگراد، به مدت 1 ساعت یا بیشتر، به عنوان یکی از علائم نوتروپنی تب دار شناخته میشود. به علاوه در این نوع نوتروپنی، تعداد مطلق نوتروفیلها 1500 سلول در هر میکرولیتر یا کمتر است.
درمان نوتروپنی
پزشکان باید عفونت بیمار را بلافاصله درمان کنند.
درمان نوتروپنی به دلیل زمینهی این اختلال بستگی دارد. درمانهایی که برای کاهش تاثیر این بیماری به کار میروند، عبارتند از:
- عامل تحریککننده کلونی گرانولوسیت (G-CSF): این یک گلیکوپروتئین است که مغز استخوان را برای تولید نوتروفیلها و دیگر گرانولوسیتها تحریک کرده، و آنها را به جریان خون آزاد میکند. رایجترین نسخه G-CSF، دارویی به نام فیلگراستیم است.
- عامل تحریککننده گرانولوسیت-ماکروفاژ (GM-CSF): گلیکوپروتئین تولید شده طبیعی، نقش مشابهی با G-CSF دارد. هر دو پس از شیمی درمانی باعث بهبود نوتروفیلها میشوند.
- آنتی بیوتیکها: گاهی اوقات آنتی بیوتیکهای پیشگیرانه برای کاهش احتمال عفونت تجویز میشوند. آنها اغلب در برههای از زمان تجویز میشوند که احتمال دارد تعداد نوتروفیلها در کمترین حالت باشد.