آزمایش BUN میزان نیتروژن اوره خون را اندازه‌گیری می‌کند. این آزمایش به پزشک نشان می‌دهد که آیا کلیه‌های شما به درستی کار می‌کنند یا خیر. مقدار نرمال BUN در آزمایش خون به سن و جنسیت شما بستگی دارد و سطوح غیرطبیعی آن ممکن است نشان‌دهنده یک بیماری، از جمله آسیب کلیوی، باشد.
تست BUN چیست؟
آزمایش BUN یا آزمایش نیتروژن اوره خون همان‌طور که از نام آن مشخص است میزان نیتروژن اوره خون شما را اندازه‌گیری می‌کند. نیتروژن اوره یک ماده زائد است که در اثر تجزیه پروتئین‌های موجود در غذا ایجاد می‌شود. این ماده در کبد شما تشکیل می‌شود، از طریق خون به کلیه‌ها می‌رود و سپس از طریق ادرار از بدن خارج می‌شود.
سطح نیتروژن اوره خون یکی از نشانگرهایی است که به پزشک در بررسی عملکرد کلیه‌ها کمک می‌کند. وجود مقدار کمی نیتروژن اوره در خون شما طبیعی است. اما اگر سطح آن بیش از حد بالا باشد، نشان‌دهنده اختلال عملکرد کلیه‌ها است. به عبارت دیگر، نشان می‌دهد که احتمالا بیماری یا شرایط خاصی روی سلامت کلیه‌های شما تاثیر گذاشته است.
اگرچه BUN را می‌توان به صورت جداگانه آزمایش کرد، اما معمولا همراه با سایر مواد موجود در خون که می‌توانند عملکرد کلیه‌ها را منعکس کنند، اندازه‌گیری می‌شود.
اگر نمونه خون شما فقط برای اندازه‌گیری نیتروژن اوره خون آزمایش می‌شود، قبل از خون‌گیری نیاز به ناشتا بودن ندارید. اما اگر آزمایش‌های دیگری هم روی نمونه خونتان انجام می‌شود، ممکن است لازم باشد برای مدت معینی از خوردن و آشامیدن بپرهیزید. بنابراین، باید در مورد شرایط آزمایش BUN با پزشک خود مشورت کنید.
علت انجام آزمایش BUN
آزمایش نیتروژن اوره خون عملکرد کلیه‌ها را نشان می‌دهد. این آزمایش ممکن است برای تشخیص، غربالگری یا مانیتورینگ (پایش) روند درمان استفاده شود.
1. تشخیص
اگر علائم بیماری‌های کلیوی مثل تغییر حجم ادرار، تورم دست یا پا، گرفتگی عضلات یا خستگی شدید را تجربه کنید، آزمایش BUN می‌تواند به پیدا کردن علت بروز آن‌ها کمک کند.
2. غربالگری
پزشک با غربالگری تلاش می‌کند که یک بیماری خاص را قبل از ظهور علائم یا نشانه‌های آن تشخیص دهد. تست BUN به عنوان بخشی از پانل متابولیک پایه (BMP) یا پانل متابولیک جامع (CMP) برای غربالگری بیماری‌های کلیوی تجویز می‌شود. BMP و CMP هر دو آزمایش خون هستند و سطح بعضی از مواد را در خون اندازه‌گیری می‌کنند.
در صورتی که به دلیل دیابت، پرفشاری خون، مشکلات قلبی-عروقی یا سابقه خانوادگی بیماری کلیه در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های کلیوی قرار داشته باشید، ممکن است غربالگری به شما توصیه شود.
3. مانیتورینگ
مانیتورینگ به این معنی است که پزشک تغییر وضعیت شما را در گذر زمان پیگیری می‌کند. برای مثال، ممکن است از آزمایش BUN برای بررسی عملکرد کلیه‌ها در یک دوره نسبتا طولانی استفاده کند یا در صورت ابتلا به مشکلات کلیوی، از آن برای ارزیابی پاسخ به درمان کمک بگیرد. گاهی اوقات هم وقتی پزشک می‌خواهد عوارض جانبی داروهای جدید را برای کلیه‌ها بررسی کند، تست‌های عملکرد کلیه از جمله BUN را توصیه می‌کند.
علائم بالا بودن BUN در بدن
اگر بالا بودن BUN ناشی از بیماری کلیوی باشد، احتمالا علائم زیر را تجربه می‌کنید:
- تکرر ادرار
- ادرار کف‌آلود
- مشاهده خون در ادرار
- خستگی
- از دست دادن اشتها
- تورم، به ویژه در دست‌ها و پاها
علائم پایین بودن BUN
اگر کاهش BUN با سوء تغذیه مرتبط باشد، احتمالا دچار ضعف و خستگی می‌شوید و سیستم ایمنی ضعیفی دارید. در صورتی که بیماری کبدی علت کاهش BUN باشد، علائم زیر ظاهر می‌شوند:
- زرد شدن پوست و سفیدی چشم
- دردهای شکمی
- بی‌اشتهایی
- کاهش وزن ناخواسته
- خارش پوست
- تغییر رنگ ادرار یا مدفوع
- حالت تهوع یا استفراغ
آزمایشگاه تخصصی پاتوبیولوژی کوثر، مفتخر به اخذ ایزو 15189، ایزو 10002 و ایزو 9001 اتحادیه اروپا، تحت نظر دکتر علی آیت اللهی، متخصص پاتولوژی آناتومیکال و کلینیکال، بالغ بر هزار مورد از آزمایشات مختلف، در زمینه های پاتولوژی، ژنتیک و بالینی را تحت پوشش قرار می دهد. (طرف قرارداد بیمه های پایه و اکثر بیمه های مکمل درمان) همچنین مشاوره ژنتیک به صورت رایگان در این مرکز توسط متخصصین ارائه می گردد.
آدرس: مشهد –وکیل آباد – بلوار کوثر – بین کوثر 2 و 4 – ساختمان پزشکان فارابی – طبقه منفی یک شماره تماس: 051-38840404 و 051-38820202 و 09028840404
آزمایشگاه تخصصی کوثر با برخورداری از تجهیزات و پرسنل مجرب ، قادر به انجام خدمات نمونه گیری در منزل در مشهد می باشد.
