برای اینکه بتوانیم به‌درستی علائم ایدز را بشناسیم باید در درجه اول تفاوت HIV و ایدز را بدانیم. شاید برای بسیاری از افراد این دو واژه مترادف و تداعی‌کننده یک معنی باشند اما در واقعیت این‌گونه نیست زیرا HIV و ایدز دو شرایط کاملاً مجزا هستند. در این مقاله در ابتدا به تفاوت این دو و سپس به انواع علائم HIV و علائم ایدز در مردان و زنان خواهیم پرداخت.
علائم ایدز در روزهای اول
چند هفته اول پس از ابتلا به HIV مرحله حاد نامیده می‌شود. در طی این چند هفته، ویروس به‌سرعت تکثیر می‌شود و سیستم ایمنی نیز در مقابل سعی می‌کند با تولید آنتی‌بادی‌های ضد HIV، اقداماتی را برای پاسخ به عفونت انجام دهد.
در این مرحله، برخی از افراد علامتی ندارند اما بااین‌حال، در بسیاری از افراد مبتلا علائم خفیفی در ماه اول یا پس‌ازآن بروز می‌کند که شاید چندان قابل‌توجه نباشند و جدی گرفته نشوند و بدین ترتیب بسیاری از افراد در مراحل اولیه متوجه بیماری خود نمی‌شوند.
علائم مرحله حاد HIV بسیار شبیه علائم آنفولانزا یا ویروس‌های فصلی است، علائم اولیه ایدز عبارت‌اند از:
- تب
- لرز
- تورم غدد لنفاوی
- درد عمومی بدن
- بثورات پوستی
- گلودرد
- سردرد
- حالت تهوع
- ناراحتی معده
علائم بالا معمولاً از خفیف تا ملایم، ناپیوسته و گاهی عودکننده بوده و از چند روز تا چند هفته ادامه دارند. ازآنجایی‌که این علائم مشابه بیماری‌های شایعی مانند آنفولانزا هستند، معمولاً فردی که این علائم را دارد نیازی به مراجعه به پزشک نمی‌بیند و حتی اگر به پزشک مراجعه کند، ممکن است پزشک به آنفولانزا یا مونونوکلئوز مشکوک شود و عفونت HIV را در نظر نگیرد.
صرف‌نظر از بروز یا عدم بروز علائم، در این دوره بار ویروسی بسیار زیاد است. بار ویروسی به مقداری از ویروس HIV گفته می‌شود که در جریان خون یافت می‌شود. همچنین بار ویروسی بالا به این معنی است که HIV می‌تواند در چند هفته ابتدایی به‌راحتی به شخص دیگری منتقل شود. علائم اولیه HIV معمولاً در عرض چند ماه از بین می‌روند و فرد وارد مرحله مزمن یا نهفتگی بالینی HIV می‌شود. این مرحله گاهی سال‌ها یا حتی دهه‌ها به طول می‌انجامد.
علائم ایدز در مردان
علائم HIV از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما در مردان و زنان مشابه است. ویروس ایدز پس از ورود به بدن مردان تا ماه‌ها ممکن است بدون علامت باقی بماند. معمولا ۲ تا ۶ ماه پس از ورود ویروس HIV به بدن علائم آن در مردان آغاز می‌شود. برخی از مهمترین علائم ایدز در مردان عبارت‌اند از:
- کاهش میل جنسی
- اختلال نعوظ
- ایجاد زخم‌هایی بر روی آلت تناسلی
- ابتلای مکرر به عفونت‌های مختلف
- افسردگی و گوشه‌گیری
- کاهش رشد موی صورت و بدن
- افزایش رشد بافت سینه‌ها
- خستگی بیش‌ازحد
- ایجاد زخم‌هایی در مقعد
- علائم عفونت ادراری شامل سوزش و درد در هنگام دفع ادرار
- متورم‌شدن پروستات
البته توجه داشته باشید که برخی از این علائم مثل علائم عفونت ادراری به علائم دیگر بیماری‌های مقاربتی شباهت دارند. به‌این‌ترتیب هرگاه این علائم را در خود مشاهده کردید، باید برای آزمایش و درمان خود فوراً اقدام کنید. اگر فردی به HIV آلوده‌شده باشد، به‌احتمال‌زیاد در معرض سایر بیماری‌های مقاربتی (STIs) نیز قرارگرفته است، ازجمله:
- کلامیدیا
- سوزاک
- سیفلیس
- تریکومونیازیس
علائم تناسلی مانند زخم در مردان معمولاً بیشتر از زنان ظاهر می‌شوند بااین‌حال، مردان به اندازه زنان به دنبال درمان و توصیه‌های پزشکی نیستند.
علائم ایدز در زنان
در بیشتر موارد، علائم HIV در مردان و زنان مشابه است اما زنان معمولاً کمتر از مردان متوجه تغییرات پوستی در اندام تناسلی خود می‌شوند. علاوه بر این، زنان مبتلا به HIV در معرض مشکلات زیر نیز هستند:
- عفونت‌های قارچی مکرر واژن
- سایر عفونت‌های واژن نظیر واژینوز باکتریایی
- بیماری التهابی لگن (PID)
- اختلال در سیکل قاعدگی
- ویروس اچ پی وی (HPV)، عامل زگیل تناسلی و سرطان دهانه رحم: همچنین برای جلوگیری از ویروس HPV، بهترین راه خرید واکسن گارداسیل و تزریق به موقع آن است.
یکی دیگر از خطرهای آلودگی زنان به HIV این است که این ویروس می‌تواند در دوران بارداری به جنین منتقل شود. البته احتمال انتقال آلودگی به جنین در بارداری برای زنانی که تحت درمان ضد رتروویروسی قرار می‌گیرند بسیار پایین است. ویروس HIV همچنین می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود. در چنین مواردی توصیه می‌شود از شیر خشک برای شیردهی به نوزاد استفاده گردد.
